Sai phạm về thống kê có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Tăng tính giải trình và minh bạch của số liệu

Ông Nguyễn Bích Lâm cho rằng, sau 1 năm thực hiện, Luật Thống kê 2015 đổi mới đã bộc lộ nhiều điểm ưu việt. Thứ nhất, đã tăng trách nhiệm của người làm công tác thống kê, tăng tính giải trình và minh bạch của số liệu. 

Thứ hai, khẳng định cam kết của cơ quan thống kê trong việc cung cấp kịp thời các thông tin thống kê.

Thứ ba, tăng cường chất lượng, hiệu quả công tác thống kê trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. 

Thứ tư, nâng cao chất lượng thông tin thống kê bằng việc sửa đổi, bổ sung những quy định về chuyên môn, nghiệp vụ thống kê.

Thứ năm, tăng cường vai trò, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, người thực hiện thu thập, tổng hợp thông tin thống kê. Thứ sáu, ưu tiên, khuyến khích của nhà nước trong hoạt động thống kê nhà nước.
Với những đổi mới về luật định trong Luật Thống kê năm 2015, những hạn chế và bất cập trước đây đã được khắc phục, đồng thời tạo tiền đề nâng cao tính chuyên nghiệp của thống kê Việt Nam. 

"Với sự ra đời của Luật thống kê 2015, lần đầu tiên hoạt động phổ biến thông tin thống kê nhà nước ở nước ta đã được luật hóa tại Điều 49. Theo đó, lịch phổ biến một số thông tin thống kê quan trọng của cơ quan thống kê trung ương được công bố công khai. Khoản 5 Điều 49 đã giao Chính phủ chịu trách nhiệm quy định chi tiết việc phổ biến thông tin thống kê nhà nước" - Tổng cục trưởng Nguyễn Bích Lâm nhấn mạnh.

Cụ thể chế tài xử phạt vi phạm

Theo ông Nguyễn Bích Lâm, Nghị định số 95/2016/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thống kê đã cụ thể hóa các chế tài xử phạt trong hoạt động thống kê.

Theo quy định, các tổ chức, cá nhân được điều tra thống kê phải thực hiện nghĩa vụ: Cung cấp thông tin trung thực, chính xác, đầy đủ và đúng hạn theo yêu cầu của người thực hiện điều tra thống kê; không được từ chối hoặc cản trở việc cung cấp thông tin điều tra thống kê.

Tuy nhiên, trong trường hợp cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm các quy định của Luật này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. 

Thông tư 95 cũng quy định mức phạt tiền từ 7-10 triệu đồng đối với các hành vi không thực hiện hoặc cản trở việc thực hiện điều tra thống kê, khai man hoặc ép buộc người khác khai man thông tin trong điều tra thống kê. Đặc biệt, phạt tiền từ 20- 30 triệu đồng đối với hành vi phổ biến thông tin thống kê sai sự thật; tiết lộ thông tin thống kê trong phiếu, biểu điều tra thống kê, báo cáo thống kê và dữ liệu hành chính, dữ liệu thống kê gắn với tên, địa chỉ cụ thể của từng cá nhân, tổ chức khi chưa được sự đồng ý của cá nhân, tổ chức đó…

Điều 11, Luật Thống kê 2015 đã quy định, phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Luật Thống kê năm 2015 thay thế Luật Thống kê năm 2003 đã hoàn thiện các quy chuẩn, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động thống kê; tạo cơ sở để cơ quan chức năng thực hiện các chế tài xử phạt đối với những hành vi vi phạm trong lĩnh vực thống kê.
Theo Báo lao động