Biên giới mềm giữa Ireland và Bắc Ireland- hòn đá tảng cản trở Brexit

Điều này xuất phát từ việc, đảng Dân chủ Liên hiệp (DUP) theo đường lối cứng rắn tại Bắc Ireland, một đồng minh quan trọng của Thủ tướng Theresa May, đột ngột quay lưng với thỏa thuận về tương lai đường biên giới giữa Vương quốc Anh và Cộng hòa Ireland.

bien gioi mem giua ireland va bac ireland hon da tang can tro brexit hinh 1
Ảnh minh họa: Reuters

 Lãnh đạo đảng Dân chủ Liên hiệp Arlene Foster ngày 6/12 đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Anh Theresa May về vấn đề đường biên giới Ireland kể từ khi đàm phán Brexit giữa Anh và EU bị thất bại vào ngày 4/12 vừa qua.

Trả lời báo giới, bà Pho-xtơ cho rằng lẽ ra đã có thể tránh khỏi trục trặc vừa qua với EU nếu như đảng Dân chủ Liên hiệp của bà có đại biểu tham gia trực tiếp vào các cuộc đàm phán Brexit, đồng thời cho biết bà đã sẵn sàng tới Anh để xem lại các điểm trong thỏa thuận.

Trong khi đó, Phó Lãnh đạo đảng Dân chủ Liên hiệp của Bắc Ireland, Nigel Dodds cho biết thêm: “Chúng tôi không muốn thấy các cuộc đàm phán thất bại. Chúng tôi muốn thấy một Brexit hợp lý và chúng tôi sẽ nỗ lực vì điều này. Tuy nhiên, chúng tôi cũng có một số ranh giới đỏ đã đặt ra và tôi biết chính phủ Anh cũng có đường ranh giới đỏ của mình”.

Trước đó, ngày 4/12, Anh đã chấp nhận rằng các quy định thuế quan và thương mại tại Bắc Ireland sẽ vẫn thống nhất với những quy định khác trong EU hậu Brexit.

Tuy nhiên, thỏa thuận về đường biên giới "mềm" với Ireland vấp phải sự phản đối của đảng Dân chủ Liên hiệp (DUP) tại Bắc Ireland, vốn ủng hộ Brexit. Đảng này cho rằng việc trao cho Bắc Ireland một quy chế riêng biệt cũng có nghĩa là khu vực này sẽ một nửa thuộc EU và một nửa thuộc Anh sau Brexit, khiến chính quyền Bắc Ireland phải phụ thuộc vào những quy định của Cộng hòa Ireland.

Trong khi đó, về phía Cộng hòa Ireland, Thủ tướng Leo Varadkar ngày 6/12 nhấn mạnh rằng, các cuộc đàm phán về việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), còn gọi là Brexit, chỉ có thể chuyển sang giai đoạn 2 dựa trên thỏa thuận về đường biên giới Ireland được nhất trí vào đầu tuần này, nếu không các cuộc đàm phán sẽ được nối lại vào năm tới.

Như vậy, Thủ tướng Anh Theresa May đang đứng trước sức ép phải đạt được thỏa thuận với đảng dân chủ Liên hiệp (DUP) trong vấn đề biên giới Ireland khi Anh rời Liên minh châu Âu (EU). 

Trước đó, ngày 4/12, Bà Theresa May đã phải rời Brussels, Bỉ mà không đạt được thỏa thuận nào với Liên minh châu Âu (EU) để có thể đưa tiến trình Brexit bước vào giai đoạn hai, do vấp phải sự phản đối của đảng Dân chủ Liên hiệp.

Sự phản đối này đặt Thủ tướng Theresa May vào thế khó, bởi với 10 nghị sĩ tại Quốc hội Anh, Đảng này sẽ đóng vai trò không nhỏ để các kế hoạch của chính phủ được thông qua.

Để thúc đẩy các cuộc đàm phán, Anh và Liên minh châu Âu kỳ vọng họ có thể đạt “tiến triển đáng kể” trước cuối tuần tới trong 3 vấn đề: các cam kết tài chính lớn của Anh đối với 27 thành viên còn lại trong khối; quyền lợi của các công dân châu Âu đang sinh sống tại Anh và tình trạng đường biên giới giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland, một thành viên của EU.

Thủ tướng Theresa May đã có những nhượng bộ quan trọng về 2 trong 3 vấn đề trên. Cụ thể, tuần trước Anh đã nhất trí trên nguyên tắc về giá trị hóa đơn ly hôn ước tính từ 47 tỷ đến 53 tỷ USD, cao gấp đôi đề xuất ban đầu.

Anh cũng được cho là sẽ chấp nhận để Tòa án Tối cao châu Âu, cơ quan phân xử cao nhất của luật pháp EU - đóng vai trò trong việc điều chỉnh quyền lợi của các công dân EU sau Brexit.

Tuy nhiên, vấn đề liên quan đến Ireland đã trở thành hòn đá tảng cản đường những kỳ vọng này. Trong tuần này, nước Anh sẽ phải đưa ra đề xuất cuối cùng đối với các điều kiện ‘ly hôn’ EU.

Theo quan chức của Liên minh châu Âu, đây là ‘hạn chót của hạn chót’ để EU và Anh có một thỏa thuận thống nhất, đảm bảo 27 thành viên còn lại của khối có thể chuẩn bị cho việc mở các cuộc đàm phán thương mại với Anh trong một cuộc họp thượng đỉnh về vấn đề này.

Cuộc họp dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 14-15 tháng 12. Nếu các bên không đạt thỏa thuận để tiến tới giai đoạn tiếp theo của tiến trình đàm phán, họ sẽ khó có thể hoàn tất thỏa thuận về thương mại trước thời hạn chót vào tháng 3/2019./.

 Theo Vũ Anh Tuấn/VOV