TPP: Chớ ngó lớn, quên nhỏ

 

Khi đề cập tới Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), hiện nay chúng ta chủ yếu nói tới các ưu đãi mà Việt Nam đạt được với đối tác chính là Hoa Kỳ, trong khi đó cơ hội từ các quốc gia còn lại trong TPP dường như đang bị lơ là.

Theo Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Tài chính, với các thị trường còn lại trong TPP, lợi ích mà DN Việt Nam đạt được cũng rất lớn nếu có thể đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật.

Đơn cử như Canada cam kết xóa bỏ ngay 94,9% số dòng thuế, tương đương 77,9% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam ngay khi TPP có hiệu lực. Vào năm thứ 4 sau đó, số dòng thuế được xóa bỏ sẽ lên tới 96,3%, tương đương 93,4% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam.

Một số mặt hàng được hưởng lợi như nông sản, điện, điện tử của Việt Nam được xóa bỏ phần lớn thuế quan ngay thời điểm bắt đầu triển khai cam kết. Mặt hàng đồ nội thất, cao su sẽ được xóa bỏ hoàn toàn ngay từ khi TPP có hiệu lực hoặc vào năm thứ 5. Các mặt hàng dệt may sẽ được xóa bỏ 100% thuế vào năm thứ 4, trong đó 42,9% kim ngạch xuất khẩu dệt may được hưởng thuế 0% ngay khi TPP có hiệu lực…

Đối với thị trường Mexico, tại thời điểm bắt đầu thực thi cam kết, tổng số 77,2% số dòng thuế sẽ được xóa bỏ ngay (chiếm 36,5% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang nước này). Vào năm thứ 10, 98% số dòng thuế nhập khẩu sẽ được xóa bỏ.

Bên cạnh đó, một số sản phẩm xuất khẩu được hưởng lợi như thủy sản (cá tra, basa) sẽ xóa bỏ thuế vào năm thứ 3 kể từ khi TPP có hiệu lực; tôm đông lạnh xóa bỏ vào năm thứ 13; tôm chế biến xóa bỏ vào năm thứ 12; cá ngừ chế biến xóa bỏ thuế vào năm thứ 16...

Thóc, gạo lứt và gạo tấm xóa bỏ thuế ngay khi TPP có hiệu lực; các mặt hàng gạo xay xát sẽ giảm về 0% vào năm thứ 10. Dệt may được xóa bỏ thuế theo lộ trình và tối đa vào năm thứ 16. Giày dép cũng xóa bỏ thuế theo lộ trình và tối đa vào năm thứ 13, trong khi túi xách được xóa bỏ thuế vào năm thứ 10.

Trong khi đó, Peru cam kết xóa bỏ tới 80,7% số dòng thuế ngay khi TPP có hiệu lực, tương đương 62,1% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam và sẽ xóa bỏ thuế quan đối với 99,4% tổng số dòng thuế vào năm thứ 17. Peru duy trì thuế theo biến động giá đối với 47 dòng thuế gồm sữa, ngô, gạo, đường.

Các mặt hàng nông sản có thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam như điều, chè, tiêu, rau quả, một số loại cà phê đều được xóa bỏ thuế quan ngay khi TPP có hiệu lực. Nhóm mặt hàng dệt may, giày dép lại có lộ trình cắt giảm dài, xóa bỏ thuế nhập khẩu vào năm thứ 10 đến năm thứ 16 kể từ khi TPP có hiệu lực.

Tại Úc, tổng số 93% số dòng thuế của Úc, tương đương 95,8% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này sẽ được xóa bỏ thuế ngay khi thực hiện TPP. Các sản phẩm còn lại sẽ được xóa bỏ thuế với lộ trình cắt giảm cuối cùng tối đa vào năm thứ 4.

New Zealand sẽ xóa bỏ 94,6% số dòng thuế cho Việt Nam ngay khi TPP có hiệu lực, tương đương 69% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này. Vào năm thứ 7 kể từ khi thực hiện TPP, các dòng thuế còn lại sẽ dần được xóa bỏ hoàn toàn.

Chile cam kết xóa bỏ đối với 95,1% số dòng thuế ngay khi TPP có hiệu lực, tương đương 60,2% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Chile. Vào năm thứ 8, Chile sẽ xóa bỏ 99,9% số dòng thuế, tương ứng với 100% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam. Các mặt hàng nông sản, thủy sản có thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam đều được xóa bỏ thuế ngay khi TPP có hiệu lực. Giày dép, cao su sẽ được xóa bỏ thuế theo lộ trình tối đa vào năm thứ 4. Mặt hàng dệt may sẽ được xóa bỏ thuế ở mức tối đa vào năm thứ 8.

Một số quốc gia ở châu Á như Singapore xóa bỏ hoàn toàn thuế quan đối với tất cả các mặt hàng ngay khi thực hiện TPP. Malaysia cam kết xóa bỏ ngay đối với 84,7% số dòng thuế khi TPP có hiệu lực và vào năm thứ 11, tổng số dòng hàng cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu của nước này lên tới 99,9%. Brunei xóa bỏ 92% số dòng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam ngay tại thời điểm bắt đầu thực hiện TPP và sẽ xóa bỏ tới 99,9% vào năm thứ 7, đồng thời xóa bỏ hoàn toàn thuế nhập khẩu vào năm thứ 11.

Mặc dù đây đều là những thị trường nhỏ, có kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam hàng năm chỉ từ vài chục đến vài trăm triệu USD, song trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, thì theo khuyến cáo của cơ quan quản lý, các DN cũng cần tận dụng và không nên bỏ qua.

Khanh Đoàn (thời báo Ngân hàng online)