Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên họp.

Sáng 23/4, tiếp tục phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng cho 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026.

Trình bày tóm tắt nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn nêu rõ, để góp phần tạo động lực thúc đẩy, phát triển cho nền kinh tế, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng trong nước trong năm 2025 và năm 2026, cần tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT.

Theo Thứ trưởng, phương án giảm thuế GTGT tại dự thảo Nghị quyết lần này có sự thay đổi nội dung so với quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội trước đây.

Cụ thể, về nguyên tắc đề xuất giảm thuế, thuế GTGT có các loại hàng hoá, dịch vụ chịu thuế GTGT và không chịu thuế GTGT (có hàng hoá, dịch vụ không chịu thuế GTGT, có hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu áp dụng thuế suất 0%, có hàng hoá, dịch vụ chịu thuế suất 5% và có hàng hoá, dịch vụ chịu thuế suất 10%) thì chỉ giảm thuế đối với hàng hoá, dịch vụ chịu thuế suất 10%.

Trong nhóm hàng hoá, dịch vụ chịu thuế suất thuế GTGT 10% thì mở rộng đối tượng được giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với hàng hoá, dịch vụ phục vụ cho sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng nhằm hỗ trợ tăng sức mua, kích cầu tiêu dùng, du lịch nội địa, hàng hoá đặc biệt góp phần quan trọng trong sản xuất kinh doanh như: Sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin, sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hoá chất, than ở khâu nhập khẩu và than bán ra ở khâu kinh doanh thương mại, xăng, dầu.

Không giảm thuế GTGT đối với hàng hoá là tài nguyên khoáng sản, trừ hàng hoá đặc biệt góp phần quan trọng trong sản xuất kinh doanh như sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm kim loại.

Không giảm thuế GTGT đối với hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), trừ mặt hàng xăng.

Giữ nguyên các dịch vụ không được giảm thuế GTGT theo quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội trước đây như: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản.

Dự thảo nghị quyết quy định giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế TTĐB (trừ xăng).

Thời gian áp dụng từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.

Giao Chính phủ hướng dẫn việc giảm thuế suất thuế GTGT và tổ chức triển khai thực hiện chính sách này bảo đảm công khai minh bạch, hiệu quả.

Về tác động đến thu ngân sách nhà nước (NSNN), Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, dự kiến số giảm thu NSNN trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng (trong đó 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 39,54 nghìn tỷ đồng, năm 2026 giảm khoảng 82,2 nghìn tỷ đồng).

Việc giảm thuế GTGT sẽ góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026.

Đối với người dân và doanh nghiệp, thì việc giảm 2% mức thuế GTGT sẽ góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. Đồng thời, giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, giúp sản phẩm của doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh - Thứ trưởng Cao Anh Tuấn báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội Phan Văn Mãi phản ánh, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban này nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế GTGT cho 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026.

Thường trực Uỷ ban cũng thống nhất với đề xuất mở rộng đối tượng được giảm thuế GTGT đối với một số nhóm hàng hoá, dịch vụ như đề xuất của Chính phủ.

Có ý kiến đề nghị rà soát để xem xét đối với một số mặt hàng chịu tác động của chiến tranh thương mại và chính sách thuế đối ứng của Mỹ (nếu chưa được giảm thuế) giúp việc hỗ trợ cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này.

Có ý kiến cho rằng, chỉ còn 3 nhóm hàng hóa, dịch vụ đề xuất không giảm thuế, do đó đề nghị Bộ Tài chính rà soát, trường hợp chênh lệch thu 2% thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ này không quá lớn, có thể cân nhắc giảm thuế đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ đảm bảo tính công bằng cho các đối tượng chịu thuế và người nộp thuế.

Báo cáo thêm, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói, 6 tháng cuối năm nền kinh tế sẽ chịu tác động của chính sách thuế của Mỹ, cần tiếp tục giảm thuế cho doanh nghiệp có điều kiện sản xuất kinh doanh ổn định và tăng sức cạnh tranh.

Về lo ngại giảm thu hàng chục ngàn tỷ chưa được tính trong dự toán được cơ quan thẩm tra nêu, ông Phớc cho biết sẽ có phương thức thu để vẫn hoàn thành được chỉ tiêu thu ngân sách của năm nay.

Chủ nhiệm Phan Văn Mãi nêu ý kiến, tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần trước, Chủ tịch Quốc hội có đề nghị Ủy ban Kinh tế - Tài chính phối hợp cơ quan Chính phủ, làm sao nắm cho được con số tiết kiệm từ sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Thứ hai, là con số thực hiện các nhiệm vụ chi phát sinh cho đầu tư, thực hiện chính sách sắp xếp bộ máy.

Ông Mãi đề nghị Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo các cơ quan phối hợp đánh giá phát sinh thu - chi để cân đối ngân sách.

“Nếu cộng lại các khoản giảm thu hàng trăm ngàn tỷ đồng rồi phát sinh chi cũng hàng trăm ngàn tỷ thì con số rất lớn. Trong khi thu ngân sách của cả nước khoảng 2 triệu tỷ. Tỷ lệ này khá lớn so với tổng thu nên cần con số này sớm”, ông Mãi đề nghị.

Hồi âm, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói sẽ giao Bộ Tài chính tổng hợp và sẽ báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội.

Theo Phó thủ tướng, năm nay chi ngân sách sẽ tăng lên. Khi tinh giản bộ máy, riêng việc trả tiền cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi cũng đã khoảng 170 ngàn tỷ, theo thống kê chưa đầy đủ.

Ngoài ra còn giảm học phí khoảng 30.000 tỷ đồng. Sắp tới thực hiện một số chính sách về bảo hiểm y tế, chính sách khác thì số chi có thể tăng lên.

Riêng về thuế GTGT, Phó thủ tướng cho biết 4 năm nay giảm 2%, từ 10% còn 8%. Đây là ưu tiên với doanh nghiệp, đảm bảo doanh nghiệp sau đại dịch vực lên được. “Tháng 7 này hướng dẫn lập dự toán 2026 và kế hoạch tài chính, nợ công nhiệm kỳ sau thì sẽ báo cáo đầy đủ dự báo về khả năng chi tiêu. Còn năm nay vẫn chịu đựng được”, ông Phớc cho hay.

Phó thủ tướng nói thêm, năm nay trả lương cho thôi việc, tinh giản bộ máy đã sử dụng trong Quỹ tiền lương lâu nay tích lũy, đồng thời từ ngân sách. Nhưng sang năm Chính phủ sẽ báo cáo để cân đối chính sách thu, các sắc thuế, cân đối trong 5 năm tới và năm 2026.

Điều hành phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với đề xuất của Chính phủ để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đề nghị Chính phủ hoàn thiện hồ sơ tăng tính thuyết phục trình Quốc hội quyết định tại Kỳ họp thứ 9 tới đây.