Trong thời kỳ chiến tranh và trước Đổi mới, nhiệm vụ chính của Ban là giúp các doanh nghiệp hội viên hiểu và thực hiện các quy định của Nhà nước về hoạt động kinh doanh trong nước và ngoại thương (chủ yếu với các nước khối xã hội chủ nghĩa), tranh thủ các kênh giao dịch không chính thức với một số quốc gia. Trong những năm chuẩn bị Đổi mới, Ban tích cực giúp nhiều công ty được quyền tham gia hoạt động ngoại thương, ngoài số ít công ty xuất nhập khẩu trực thuộc Bộ Ngoại thương độc quyền.

Từ khi đất nước đổi mới, hoạt động của Ban liên tục mở rộng và nâng cấp, ngày càng đa dạng, phong phú hơn theo yêu cầu và thực tiễn phát triển của doanh nghiệp và nền kinh tế. Công cuộc đổi mới, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đặt ra những yêu cầu to lớn về sửa đổi và xây dựng hệ thống pháp luật kinh tế, tạo lập hành lang pháp lý và môi trường kinh doanh phù hợp cho sự phát triển các ngành nghề và các loại hình doanh nghiệp ở nước ta. Ban Pháp chế đã đóng góp rất tích cực và quan trọng vào tiến trình này, như tham gia xây dựng và thực hiện Luật Doanh nghiệp 1999 (đạo luật mở đường cho sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam), chuẩn bị để Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2007 (dấu mốc quan trọng trong quá trình hội nhập quốc tế của nước ta).

Trong giai đoạn trước đây, Ban Pháp chế đóng vai trò thường trực của Hội đồng Trọng tài Ngoại thương và Hội đồng Trọng tài Hàng hải, tiền thân của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) thành lập bên cạnh VCCI.

Từ hoạt động thiết thực, hiệu quả của mình, vai trò tham gia xây dựng pháp luật của VCCI (với đầu mối là Ban Pháp chế) đã được chính thức ghi nhận trong Nghị 161/2005/NĐ-CP và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp (VBQPPL) 2015, một vai trò quan trọng mà ít có Phòng Thương mại nào trên thế giới cũng như các tổ chức xã hội, nghề ệp ở Việt Nam có được.

Thông qua nhiều kênh như hội thảo, tọa đàm tham vấn, khảo y ý kiến qua các công cụ trực tuyến, nghiên cứu phân tích của chuyên gia, Ban Pháp chế đã thực hiện góp ý hàng nghìn dự thảo văn bản pháp luật, phản ánh đầy đủ tiếng nói của doanh nghiệp, đồng thời là thành viên Ban soạn thảo/Tổ biên tập/Hội đồng thẩm định hàng trăm dự thảo VBQPPL, thực hiện nhiều nghiên cứu, tổng kết hoạt động thi hành pháp luật khác, qua đó góp phần thúc đẩy xây dựng pháp luật Việt Nam theo hướng thuận lợi, minh bạch. Trong hơn 25 năm qua, Ban Pháp chế luôn tham gia trực tiếp và đóng góp quan trọng vào quá trình cải cách thể chế Việt Nam như giai đoạn bãi bỏ giấy phép con (2000 - 2004), phân cấp đầu tư (2005 - 2006), cải cách điều kiện kinh doanh (2016 - 2017), xóa bỏ chồng chéo của pháp luật kinh doanh (2019 - 2020)…

Trang thông tin điện tử về xây dựng pháp luật của VCCI (www.vibonline.com.vn) do Ban Pháp chế xây dựng từ năm 2004 và vận hành liên tục từ đó đến nay với hơn hai trăm triệu lượt truy cập, là nơi đầu tiên tại Việt Nam tập hợp và đăng tải công khai các dự thảo văn bản pháp luật liên quan đến doanh nghiệp, là kênh quan trọng, hiệu quả để doanh nghiệp tham gia góp ý văn bản pháp luật. Ban Pháp chế VCCI cũng là địa chỉ tin cậy hàng đầu để các hiệp hội, ngành hàng, doanh nghiệp, nhà đầu tư có các vướng mắc, khó khăn đến tham vấn, lấy ý kiến.

Một trong những hoạt động nổi bật của Ban Pháp chế là việc tiến hành nghiên cứu và công bố Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) - Chỉ số đo lường và đánh giá chất lượng điều hành kinh tế, mức độ thuận lợi, thân thiện của môi trường kinh doanh và nỗ lực cải cách hành chính của chính quyền các tỉnh, thành phố tại Việt Nam, qua đó thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân. Được xây dựng từ dữ liệu điều tra doanh nghiệp thường niên có quy mô lớn nhất, thực hiện một cách công phu nhất tại Việt Nam từ năm 2005 tới nay, Chỉ số PCI đã trở thành kênh tin cậy truyền tải tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp về môi trường kinh doanh tại các tỉnh, thành phố, cũng như là nguồn thông tin tham khảo hữu ích cho chính quyền các cấp trong nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam.

Trong 60 năm thành lập và hoạt động, đổi mới, trưởng thành cùng VCCI và đất nước, Ban Pháp chế tự hào về những thành tích đạt được và luôn cố gắng phấn đấu để đóng góp nhiều hơn nữa vào sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, sự hùng cường, thịnh vượng của Việt Nam.

• Xem chi tiết chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức TẠI ĐÂY