Hãng tin Nikkei mới đây trích dẫn các nguồn tin thân cận cho hay Honda và Nissan sẽ hợp nhất hoạt động kinh doanh bằng cách thành lập một công ty cổ phần, đồng thời sớm ký kết một biên bản ghi nhớ về việc thành lập một thực thể mới.

Hai bên hiện cũng đang cân nhắc “thu nạp” thêm cả hãng Mitsubishi Motors, trong đó Nissan là cổ đông lớn nhất với 24% cổ phần.

Nếu điều này xảy ra, sự kết hợp giữa Honda - Nissan và Mitsubishi tạo ra tập đoàn ô tô lớn thứ ba thế giới về doanh số với 8 triệu xe bán ra mỗi năm, chỉ đứng sau hãng sản xuất ô tô Nhật Bản Toyota Motor và Volkswagen của Đức.

Hiện Nissan và Honda không xác nhận cũng không phủ nhận những thông tin từ Nikkei.

Thông tin sáp nhập được đưa ra vào thời điểm nhiều hãng ô tô lớn đang phải vật lộn để đối phó với sự cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng từ các nhà sản xuất xe điện lớn như Tesla của Mỹ và BYD của Trung Quốc.

Nissan và Honda trước đó đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược vào tháng 3 để hợp tác sản xuất các bộ phận chính cho xe điện.

Tuy nhiên, một vụ sáp nhập lớn dự kiến ​​sẽ phải đối mặt với một số trở ngại. Các nhà phân tích đã bày tỏ lo ngại về khả năng thương vụ này sẽ bị giám sát chính trị tại Nhật Bản, do khả năng cắt giảm việc làm nếu thỏa thuận được thông qua, trong khi việc hủy bỏ liên minh của Nissan với nhà sản xuất ô tô Pháp Renault được coi là then chốt đối với quá trình này.

Ông Peter Wells, giáo sư kinh doanh và phát triển bền vững tại Trung tâm nghiên cứu ngành công nghiệp ô tô thuộc Trường kinh doanh Cardiff, mô tả vụ sáp nhập này là một diễn biến “thực sự quan trọng” — một diễn biến có thể giúp Nissan và Honda hợp nhất tài sản, tiết kiệm chi phí và tạo ra các công nghệ họ cần cho tương lai.

“Đã có rất nhiều đồn đoán về vị thế của Nissan trong khoảng 12 tháng qua. Họ đã cố gắng cân bằng mối quan hệ với Renault, nhưng họ đang gặp khó khăn”, ông Wells nói CNBC.

Cổ phiếu của Nissan tăng vọt gần 24% vào ngày 18/12, đánh dấu ngày giao dịch tốt nhất của công ty trong ít nhất 40 năm , theo công ty dữ liệu FactSet. Giá cổ phiếu niêm yết tại Tokyo của công ty vẫn thấp hơn gần 25% tính đến thời điểm hiện tại.

Trong khi đó, cổ phiếu Honda giảm hơn 3% tại New York.

Còn nhiều rào cản

Khi được hỏi liệu sự hợp nhất giữa Nissan và Honda có phải là giải pháp tốt để chống lại sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất ô tô điện Trung Quốc hay không, giáo sư Peter Wellls cho biết thỏa thuận này có thể được coi là “một giải pháp truyền thống”.

“Tôi lo ngại rằng có lẽ họ đã chậm trễ một chút, họ không có công nghệ và sản phẩm phù hợp để cạnh tranh trên các thị trường chính của họ. Đối với Nissan nói riêng, họ không theo kịp thị trường Mỹ. Đó là mối quan tâm chính của họ và họ không thể khắc phục điều đó một cách nhanh chóng”, ông nói thêm.

Nhà phân tích Akira Kishimoto của JPMorgan chia sẻ quan điểm tương tự về một số rào cản đối với vụ sáp nhập tiềm năng giữa Nissan và Honda, cho biết “những rào cản cần vượt qua sẽ rất lớn”.

”Ít nhất, chúng tôi cho rằng Nissan cần làm rõ mối quan hệ vốn đặc biệt phức tạp của mình với Renault, liên quan đến chính phủ Pháp, sẽ đi đến đâu và cũng cần cung cấp thông tin chi tiết về đề xuất tái cấu trúc mà hãng đã công bố”, ông Kishimoto lưu ý.

Nhà phân tích của JPMorgan lưu ý thêm rằng: “Chúng tôi nghĩ Honda cần phải cho thấy cách họ sẽ quản lý các khoản đầu tư lớn vào xe điện chạy bằng pin] và pin ở Canada”.

JPMorgan cho biết hiện tại họ sẽ phải chờ thông báo cụ thể từ một trong hai công ty để đưa ra bình luận.

"Chuyển đổi toàn diện ngành công nghiệp ô tô"

Bà Lucinda Guthrie, biên tập viên điều hành tại Mergermarket, chia sẻ với chương trình “Street Signs Europe” của CNBC vào ngày 18/12 rằng: “Sự hợp tác này không hoàn toàn bất ngờ vì rõ ràng họ đã công bố quan hệ đối tác vào đầu năm nay”.

“Một số báo cáo tôi thấy cho rằng điều này xảy ra do Foxconn tiếp cận Nissan. Bây giờ, với giao dịch cụ thể này, tôi tự hỏi liệu đây có phải là một vụ sáp nhập cứng rắn hay sẽ là một quan hệ đối tác nhiều hơn”, bà nói thêm.

Honda gần đây cũng đã thử nghiệm quan hệ đối tác với General Motors nhưng cuối cùng quyết định rút lui.

Bà Guthrie cho rằng suy đoán về sự hợp nhất giữa Honda và Nissan có thể đi theo hướng tương tự.

“Bạn phải nhớ rằng điều này phải được chính phủ Nhật Bản chấp thuận vì có khả năng phải cắt giảm lực lượng lao động, nhưng sau đó, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản sẽ cạnh tranh thế nào với các loại xe giá rẻ từ Trung Quốc?”, bà lưu ý thêm.

Chuyên gia Arifumi Yoshida của Citi cho biết việc sáp nhập có thể sẽ gây ra tác động tiêu cực cho Honda, nhưng lại là tác động tích cực cho Nissan và Mitsubishi.

Yoshida cho biết trong một báo cáo nghiên cứu được công bố hôm ngày 18/12: “Với khả năng cạnh tranh của Honda trong lĩnh vực xe máy và xe điện hybrid cùng sức mạnh thương hiệu, chúng tôi tin rằng hãng này có đủ khả năng cạnh tranh với các đối thủ trong 5-10 năm tới”.

Tuy nhiên, Yoshida cho biết quyết định này có thể được xem là quyết định được đưa ra “nhằm dự đoán sự chuyển đổi toàn diện của ngành công nghiệp ô tô”.