Nhiều trở ngại trong tiếp cận vốn

Tại Hội thảo “Thuê tài chính – Kênh tiếp cận vốn trung dài hạn hiệu quả, phù hợp với doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV)” do do Công ty Cho thuê tài chính TNHH BIDV-SuMi TRUST (BSL) phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ DNNVV (thuộc VCCI) tổ chức mới đây, bà Trần Thị Thanh Tâm – Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ DNNVV cho biết, thời gian qua, mặc dù Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, VCCI cũng thực hiện nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận đa dạng các nguồn vốn, nhưng khảo sát của VCCI cho thấy, một trong những khó khăn lớn nhất các doanh nghiệp, đặc biệt là DNNVV hiện nay là vấn đề tiếp cận vốn và tiếp cận thị trường…

Phân tích thực trạng tiếp cận vốn của DNNVV tại Việt Nam giai đoạn 2015-2023, TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cho rằng, những khó khăn cản trở việc tiếp cận vốn cho doanh nghiệp bao gồm: Thiếu tài sản đảm bảo; yêu cầu nhiều vốn tối thiểu và dự phòng rủi ro hơn đối với tổ chức tín dụng; chưa có nhiều nguồn vốn thay thế...

Chuyên gia BIDV cũng lưu ý, trên thị trường hiện có 16 công ty tài chính, 10 công ty cho thuê tài chính, gần 1.200 quỹ tín dụng nhân dân và 4 tổ chức tài chính vĩ mô, tuy nhiên quy mô hoạt động còn nhỏ.

Thuê tài chính – Doanh nghiệp được lợi gì?

Đề xuất giải pháp tăng cường nguồn vốn cho DNNV, TS. Cấn Văn Lực cho rằng: Đối với cơ quan quản lý, cần hoàn thiện hành lang pháp lý chính sách cho hoạt động của các tổ chức tín dụng phi ngân hàng (nhất là cho thuê tài chính, tài trợ chuỗi cung ứng…) bao gồm cả thuế, phí, xử lý rủi ro; xây dựng và kết nối hạ tầng công nghệ, cơ sở dữ liệu doanh nghiệp; đẩy mạnh giáo dục tài chính cho doanh nghiệp; nâng cao và phát triển hiệu quả thị trường cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, quỹ đầu tư và quỹ phát triển DNNVV.

Đối với bản thân các doanh nghiệp, cần tăng năng lực cạnh tranh để đáp ứng tiêu chuẩn tham gia chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị; chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật về tài chính – kế toán nhằm nâng cao trình độ quản trị, tăng tính minh bạch thông tin; đa dạng hóa nguồn vốn; chuyển đổi xanh; chuyển đổi số; và phấn đấu niêm yết, phát hành chứng khoán.

Chia sẻ về giải pháp thuê tài chính, ông Hoàng Văn Phúc, Phó Tổng Giám đốc BSL nhấn mạnh, một trong những lợi ích từ thuê tài chính là giúp tháo gỡ khó khăn của DNNVV trong việc tiếp cận vốn, đó là không yêu cầu tài sản đảm bảo. Bên cạnh đó, các tài sản thuê tài chính như máy móc thiết bị thường có tỷ lệ tài trợ cao hơn so với khi đi vay ngân hàng; Thủ tục thuê tài sản đơn giản, thuận tiện, không ảnh hưởng tới hạn mức tại ngân hàng...

“Với những lợi ích đó, thuê tài chính được coi là một kênh tài trợ vốn hiệu quả cho doanh nghiệp, đặc biệt là DNNVV”, đại diên BSL đánh giá.

Ngoài ra, đối với những doanh nghiệp có tài sản, hoạt động kinh doanh hiệu quả nhưng thiếu vốn khi đã hết hạn mức tín dụng ngân hàng thì hình thức “Bán và thuê lại” (Sale and Lease-back) của các công ty cho thuê tài chính là một giải pháp tối ưu. Hình thức này giúp doanh nghiệp huy động vốn để duy trì và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh.

Bàn về các giải pháp tăng năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, Thạc sĩ Bùi Quang Dũng - Giám đốc đào tạo Công ty Giải pháp phát triển doanh nghiệp TOT - cho rằng, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch tài chính ngắn hạn và dài hạn một cách chi tiết nhằm xác định và giảm thiểu các rủi ro tài chính. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ các chi phí, cắt giảm chi phí không cần thiết; dự báo dòng tiền; sử dụng vốn có mục đích và có kế hoạch...

Để tháo gỡ khó khăn liên quan đến tiếp cận vốn, các chuyên gia nhấn mạnh, doanh nghiệp cần cập nhật thường xuyên các chính sách hỗ trợ, các nguồn vốn có thể huy động ngoài việc vay vốn ngân hàng hay dùng vốn tự có của chính doanh nghiệp để đa dạng nguồn vốn trung dài hạn, trong đó có thuê tài chính…