Cụ thể, các doanh nghiệp được đánh giá, xếp hạng dựa trên nguyên tắc khoa học và khách quan theo 3 tiêu chí chính. Đầu tiên là năng lực tài chính thể hiện trên báo cáo tài chính năm gần nhất. Thứ hai, uy tín truyền thông được đánh giá bằng phương pháp Media Coding - mã hóa các bài viết về doanh nghiệp trên các kênh truyền thông có ảnh hưởng. Thứ ba, khảo sát đối tượng nghiên cứu và các bên liên quan được thực hiện cập nhật đến tháng 8/2024.

Ở nhóm chứng khoán, top 10 DN uy tín nhất năm 2024 chứng kiến sự chiếm lĩnh của nhiều cái tên quen thuộc, luôn giữ vững được vị thế của mình trong nhiều năm qua đó là SSI, TCBS, VPS, HSC, VND…Đây cũng được xem là những DN chứng khoán đang nắm giữ phần lớn "miếng bánh" môi giới tại Việt Nam, chiếm hơn 70%.

Với nhóm tài chính tiêu dùng, top 5 công ty uy tín ngành gồm Công ty Tài chính TNHH Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng SMBC, Công ty Tài chính TNHH MTV Home Credit Việt Nam, Công ty Tài chính Cổ phần Điện Lực, Công ty Tài chính TNHH MB Shinsei, Công ty Tài chính TNHH HD Saison. Đáng chú ý, 2 doanh nghiệp dẫn đầu đó là FE Credit và Home Credit vẫn khẳng định được vị thế với sức mạnh nguồn vốn ngoại đến từ Nhật Bản và Thái Lan.

Cơ hội phục hồi theo đà của kinh tế

Mặc thị trường còn nhiều khó khăn, nhưng kết quả khảo sát của Vietnam Report chỉ ra 85,7% số doanh nghiệp và chuyên gia ngành Tài chính lựa chọn triển vọng phục hồi của nền kinh tế Việt Nam là cơ hội lớn nhất cho sự tăng trưởng của thị trường Tài chính năm 2024. Ngoài ra, các yếu tố vĩ mô kể đến như tiêu dùng cuối cùng tăng trưởng khá, môi trường kinh doanh ổn định được lựa chọn với tỷ lệ tương ứng 82,3% và 69,5%.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, tiêu dùng cuối cùng tăng 5,78% so với cùng kỳ năm 2023, đóng góp 64,26% vào tốc độ tăng chung của toàn nền kinh tế, cho thấy cơ sở để nhóm công ty tài chính có cơ hội lội ngược dòng so với những gì đã ghi nhận trong năm 2023.

Bên cạnh đó, môi trường kinh doanh ổn định lại là điều kiện lý tưởng để đưa dòng vốn ngoại quay trở lại thị trường, một phần trong đó đi vào qua kênh chứng khoán, kỳ vọng sớm kết thúc những đợt bán ròng liên tục trên thị trường chứng khoán thời gian qua.

Theo số liệu của Bộ Tài chính, trong 6 tháng đầu năm 2024, các doanh nghiệp huy động khoảng 181.345 tỷ đồng trên thị trường chứng khoán, thông qua chào bán cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp. Số lượng tài khoản của nhà đầu tư trên thị trường tính đến hết tháng 8/2024 đạt hơn 8,6 triệu tài khoản, tăng 19,4% so với cuối năm 2023.

Dẫu vậy, số lượng tài khoản hiện tương đương 8,6% dân số đang thấp hơn nhiều tỷ lệ khoảng 25% của các thị trường phát triển. Ngoài ra, một người có thể sở hữu nhiều tài khoản tại các công ty chứng khoán khác nhau, do đó, kỳ vọng tăng số lượng nhà đầu tư lên 9 triệu tài khoản vào năm 2025 và 11 triệu tài khoản vào năm 2030 là hoàn toàn có thể đạt được. Sự gia tăng đều đặn của số lượng tài khoản nhà đầu tư mới tham gia thị trường là dấu hiệu tích cực cho thấy thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục duy trì sức hấp dẫn.

Nhưng cần phải vượt qua thách thức

Khảo sát của Vietnam Report cũng cho thấy rằng, thách thức lớn nhất đối với ngành tài chính đó là an ninh mạng, đặc biệt trong bối cảnh số hóa ngày càng sâu rộng. Các công ty tài chính, chứng khoán thường lưu trữ và xử lý lượng lớn thông tin nhạy cảm như dữ liệu khách hàng, giao dịch tài chính và thông tin chiến lược đầu tư.

Điều này khiến họ trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng nhằm đánh cắp dữ liệu, làm gián đoạn hoạt động kinh doanh hoặc thậm chí phá hoại hệ thống giao dịch. Rủi ro an ninh mạng không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp và niềm tin của khách hàng.

Tiêu biểu trong năm 2024 là sự việc chứng khoán VNDirect đã bị tấn công bởi mã độc ransomware - loại phần mềm độc hại được thiết kế để mã hóa dữ liệu trên hệ thống và đòi tiền chuộc để giải mã. Sự việc trên đã khiến hoạt động giao dịch bị tê liệt hoàn toàn trong gần 10 ngày, tuy tài sản của khách hàng vẫn được đảm bảo nhưng sự việc trên cũng để lại hậu quả vô cùng nặng nề trong tâm lý nhà đầu tư.

Khó khăn thứ hai là tình hình nợ xấu, tiềm ẩn rủi ro an toàn hệ thống. Việc trích lập dự phòng rủi ro đã khiến tài sản của các công ty tài chính sụt giảm, gây áp lực đến mức lợi nhuận của doanh nghiệp và tiềm ẩn rủi ro hệ thống.

Bên cạnh đó, thị trường tài chính luôn phải đối mặt với những thách thức khi người tiêu dùng luôn yêu cầu các sản phẩm tài chính chất lượng hơn, đáp ứng đúng với nhu cầu của người dân. Đồng thời, cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong ngành ngày càng gắt gao.

Các chuyên gia tài chính nhận định, thị trường tài chính sẽ luôn là kênh dẫn truyền nguồn vốn, là huyết mạch của nền kinh tế. Xét riêng nhóm công ty chứng khoán và công ty tài chính, đây là hai ngành tiêu biểu trong nhóm tài chính phi ngân hàng, góp sức không nhỏ làm đa dạng hóa thị trường và tiếp cận đa dạng tập khách hàng.

Tốc độ phục hồi dù chưa thực sự mạnh mẽ, song trong 6 tháng đầu năm 2024, các công ty chứng khoán và tài chính đã cho thấy những tín hiệu khả quan, song hành với triển vọng tích cực của nền kinh tế, và mở ra viễn cảnh hứa hẹn hơn trong phần còn lại năm 2024 và năm 2025.

Dù còn đối mặt nhiều thách thức mang tính hệ thống cũng như những ẩn số rủi ro, các doanh nghiệp ngành tài chính đã và đang đưa ra các quyết định chiến lược để cải thiện bức tranh kinh doanh, lấy lại đà tăng trưởng và đầu tư cho nền móng thành công bền vững.