Phát biểu tại Lễ công bố, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Trần Văn Huyến đánh giá, việc VCCI công bố Báo cáo Kinh tế Thường niên ĐBSCL năm 2024, với chủ đề “Huy động đầu tư cho phát triển bền vững” không chỉ đúng lúc, đúng vấn đề mà còn rất cấp thiết, nhất là trong bối cảnh toàn vùng đang bước vào giai đoạn mới.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Trần Văn Huyến, ĐBSCL là vùng đất trù phú, trung tâm nông nghiệp, thủy sản lớn nhất cả nước. Nhưng nghịch lý là đóng góp GRDP của vùng chỉ khoảng 13% GDP cả nước. Điều này cho thấy, tiềm năng rất lớn của ĐBSCL chưa được khai thác hiệu quả.

“Báo cáo năm nay đã làm nổi bật một thực tế: mức huy động vốn đầu tư cho ĐBSCL, cả từ khu vực công lẫn tư, đều thấp hơn nhiều so với các vùng khác; tỷ lệ vốn FDI vào vùng chỉ đạt khoảng 4 - 5% so với cả nước. Hệ số sử dụng vốn (ICOR) cao, hiệu quả đầu tư thấp. Vốn đầu tư công chưa tạo được hiệu ứng dẫn dắt, trong khi vốn tư nhân chưa yên tâm do thiếu mặt bằng, chính sách chưa đột phát, hạ tầng kết nối còn khiêm tốn”, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Trần Văn Huyến đánh giá.

Ông cũng đặc biệt tâm đắc với kết luận của báo cáo: “Nếu giải được bài toán vốn – vùng sẽ có cú chuyển mình mang tính bước ngoặt.” Theo ông, thách thức của vùng ĐBSCL không chỉ nằm ở vốn, mà còn là tổng hợp của nhiều yếu tố, đó là: Hạ tầng giao thông liên vùng yếu; Chi phí logistics cao; Thiếu hụt lao động chất lượng cao; Di cư lao động rất lớn.

“Nếu có thể tháo gỡ các điểm nghẽn trên, vùng có thể trở thành cực tăng trưởng mới, thậm chí là vùng kiểu mẫu về phát triển nông nghiệp sinh thái, công nghiệp chế biến hiện đại và kinh tế tuần hoàn”, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Trần Văn Huyến đánh giá.

Bà Sarah Hooper – Tổng lãnh sự Úc tại TP HCM đánh giá, Báo cáo Kinh tế Thường niên ĐBSCL năm 2024 là một sản phẩm quan trọng hướng tới thúc đẩy phát triển bền vững và bao trùm tại ĐBSCL.

Bà cho rằng, tuy có thế mạnh về nông nghiệp, khu vực này vẫn đang tiếp tục phải đối mặt với những thách thức mang tính hệ thống, bao gồm cơ sở hạ tầng hạn chế, tình trạng thiếu hụt lao động, khả năng dễ bị tổn thương bởi biến đổi khí hậu và nguồn đầu tư công thấp, làm hạn chế tiềm năng kinh tế của khu vực đạt mức cao nhất.

“Dựa trên sự hỗ sợ lâu dài của Úc đối với sự phát triển bền vững của ĐBSCL và Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện (CSP) của hai nước, Úc tiếp tục là đối tác cam kết của khu vực trong việc hỗ trợ các nỗ lực trong các lĩnh vực cả hai bên cùng quan tâm, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và thịnh vượng lâu dài cho ĐBSCL”, bà Sarah Hooper khẳng định.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Trần Chí Nguyện – Phó Tổng giám đốc Công ty CP Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVFC) cũng đánh giá cao những đề xuất trong báo cáo Kinh tế Thường niên ĐBSCL năm 2024, đặc biệt là những kiến nghị có cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi, đồng hành cùng doanh nghiệp.

Với vai trò là doanh nghiệp đồng hành cùng sự phát triển của nông nghiệp và nông dân, ông Nguyên ủng hộ việc đầu tư mạnh mẽ hơn vào hạ tầng giao thông, logistics và cảng biển, giúp giảm chi phí vận chuyển, nâng cao năng lực xuất khẩu cho nông sản ĐBSCL.

Bên cạnh đó, triển khai các chính sách tín dụng xanh và gói tín dụng ưu đãi dành cho doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao, hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân cùng đầu tư vào sản xuất hiện đại.

Thúc đẩy mô hình hợp tác công – tư trong lĩnh vực logistics nông sản và nghiên cứu giống cây trồng, giúp doanh nghiệp phối hợp chặtchẽ với chính quyền và các viện nghiên cứu để nhanh chóng ứng dụng tiến bộ khoa học vào thực tiễn sản xuất.

Cùng với đó là đào tạo và phát triển nguồn nhân lực nông nghiệp chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ quản trị cấp trung có chuyên môn sâu, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của ngành.

Đồng quan điểm, ông Phạm Tiến Hoài - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám Đốc Công ty CP Hạnh Nguyên Logistics, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Hậu Giang cũng đánh giá, Báo cáo kinh tế thường niên ĐBSCL được xây dựng với sự tham gia đóng góp ý kiến doanh nghiệp, Hiệp hội doanh nghiệp từ khâu lựa chọn chủ đề, những vấn đề doanh nghiệp đối mặt, cơ hội đầu tư cho vùng để kiến nghị chính sách ưu tiên. Các chuyên gia được mời tham gia báo cáo thể hiện tính khách quan, có căn cứ, ghi nhận chân thực những vấn đề thực tiễn của doanh nghiệp vùng ĐBSCL chia sẻ.

Do đó cộng đồng doanh nghiệp nhà đầu tư có thể xem đây là nguồn thông tin quý giá cho các kế hoạch đầu tư, cũng như trong quá trình vận động chính sách quan trọng để xây dựng phát triển ngành kinh tế ĐBSCL.

Theo ông Hoài, ĐBSCL đang đối diện với ít nhất ba vòng xoáy đi xuống, bao gồm “vòng xoáy ngân sách”, “vòng xoáy lao động” và “vòng xoáy cấu trúc kinh tế”. Hai vòng xoáy về ngân sách (đầu tư) và lao động gắn kết chặt chẽ với vòng xoáy thứ ba về “cơ cấu kinh tế”.

“Năm 2024 chọn chủ đề Thu hút nguồn lực đầu tư cho vùng ĐBSCL phát triển bền vững là chủ đề rất phù hợp phá vỡ vòng xoáy đi xuống của vùng, cũng như nghiên cứu mang tính kế thừa, chặt chẽ với kết quả báo cáo trước đây”, ông Hoài đánh giá.

Ông cũng cho rằng, các nguồn lực cho vùng kinh tế ĐBSCL nếu tiếp tục được cải thiện, ông tin tưởng rằng doanh nghiệp của ông cũng như doanh nghiệp vùng ĐBSCL sẽ lớn mạnh, tạo ra nhiều đóng góp hơn cho người dân, nâng cao chất lượng cuộc sống.

“Tôi đồng thuận với đề xuất chính sách của báo cáo, là doanh nghiệp kinh doanh logistics và xuất khẩu, đề xuất ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và nền tảng số vào quy hoạch, giám sát và vận hành các dự án đầu tư sẽ giúp tăng cường tính minh bạch, cải thiện năng suất và giảm thiểu rủi ro trong quá trình thực hiện. Hoàn thành nhanh chóng các công trình kết nối giao thông, luân chuyển hàng hóa nhanh chóng, an toàn, giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp tham gia đầu tư tại ĐBSCL”, ông Hoài chia sẻ.

Cũng theo ông Hoài, ngành chế biến chế tạo tại ĐBSCL chỉ chiếm 14% tổng vốn đầu tư tư nhân, thấp hơn mức trung bình cả nước (19%). Hiện nay, ĐBSCL vẫn chưa có đủ các chính sách tín dụng đặc thù hỗ trợ cho các thế mạnh kinh tế của Vùng. Do đó kiến nghị của báo cáo về cơ chế chính sách giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng của báo cáo rất phù hợp để có thể đẩy mạnh một nền nông nghiệp xanh gắn với công nghiệp chế biến hiện đại. Từ đó, phát triển khu công nghiệp chuyên biệt gắn với thế mạnh của từng tỉnh như chế biến nông sản, năng lượng tái tạo và logistics cho vùng ĐBSCL.

Về cải thiện môi trường đầu tư, ông Hoài cho rằng, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính giúp cho doanh nghiệp tận dụng cơ hội kinh doanh. Giảm lãng phí thông qua cải cách thể chế đang là một trong những đổi mới rất quyết liệt hiện nay của Việt Nam, tôi tin tưởng rằng ĐBSCL sẽ có những chuyển biến mạnh mẽ, theo kịp các vùng kinh tế năng động.

“Báo cáo cũng khẳng định cần phát huy những lợi thế mang tính chủ động để ĐBSCL tiếp tục tăng trưởng nhanh trong thời gian tới. Tôi với vai trò là doanh nhân trẻ hoạt động trong ngành thế mạnh của ĐBSCL sẽ tiếp tục chuyển đổi mô hình kinh doanh sáng tạo, và đồng thời với vai trò là Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp địa phương sẽ mạnh dạn tham gia hoạt động kiến nghị chính sách mới năng động, hỗ trợ hội viên tiếp cận công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường để phát triển vùng ĐBSCL”, ông Hoài khẳng định.