Cách đây 20 năm, vào ngày 20/9/2004 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 990/QĐ-TTg, lấy ngày 13/10 hằng năm là "Ngày Doanh nhân Việt Nam". Đây là ngày năm 1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho giới công thương Việt Nam, nhấn mạnh đến vai trò của giới doanh nhân và mối liên hệ chặt chẽ giữa sự phát triển của doanh nghiệp với sự thịnh vượng của đất nước.

Thấm nhuần lời dạy của Bác, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân Việt Nam. Bộ Chính trị khóa XI đã lần đầu tiên ban hành một nghị quyết riêng về đội ngũ doanh nhân, Nghị quyết số 09 ngày 9/12/2011 về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Và gần đây nhất, ngày 10/10/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 41 về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới, không chỉ kế thừa từ Nghị quyết 09 mà còn đưa ra nhiều điểm mới, có giá trị bản lề xác định vai trò của đội ngũ doanh nhân: là một trong những lực lượng nòng cốt góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hội Nhà báo Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ký kết Chương trình hợp tác nhằm tăng cường hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và giới báo chí – truyền thông.

Triển khai các nội dung phối hợp công tác đã thống nhất, tiếp nối thành công của Diễn đàn năm 2023, hôm nay, VCCI và Hội Nhà báo Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Diễn đàn “Báo chí và Doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc năm 2024”.

Tham dự sự kiện, đại diện các cơ quan trung ương có: Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên TƯ Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Ông Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông.

Về phía VCCI có ông Phạm Tấn Công, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch VCCI.

Diễn đàn nhận được sự quan tâm tham dự của đại diện lãnh đạo Vụ Báo chí và xuất bản - Ban Tuyên giáo TW, Cục Báo chí- Bộ Thông tin và Truyền Thông, các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành VCCI, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc VCCI, Hội Nhà báo VN và các cơ quan Bộ ngành, địa phương, lãnh đạo các cơ quan truyền thông, báo chí; Đại diện các Hiệp hội, doanh nhân, doanh nghiệp trên cả nước cùng chuyên gia từ các cơ quan nghiên cứu; Các phóng viên, các cơ quan thông tấn báo chí.

Ban tổ chức trân trọng cảm ơn sự đồng hành thiết thực đến từ các doanh nghiệp đã hỗ trợ, góp phần vào thành công của chương trình.

Báo chí truyền cảm hứng, khơi dậy khí thế kinh doanh

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho biết, Diễn đàn được tổ chức trong tháng 10 năm nay là thời điểm rất có ý nghĩa - đây là tháng chúng ta có kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10. Với vai trò là tổ chức quốc gia đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, trong 2 ngày 4/10 và 11/10 vừa qua, VCCI đã tổ chức đoàn doanh nhân tiêu biểu tiếp kiến và được Thủ tướng Chính phủ và đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước trực tiếp gặp gỡ, động viên cộng đồng doanh nhân Việt Nam. Điều này thể hiện sự quan tâm, ủng hộ rất cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với sự phát triển của giới doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam.

“Hôm nay, đội ngũ doanh nhân cùng đại diện những người làm báo cùng gặp gỡ để trao đổi về vấn đề hợp tác, đồng hành giữa 2 lực lượng có vai trò rất quan trọng trong xây dựng, phát triển kinh tế là đội ngũ báo chí và doanh nghiệp, vì mục tiêu chung phát triển đất nước”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh.

Đồng thời ông cho rằng, cách đây hơn 01 năm, ngày 25/7/2023, Lễ ký kết Chương trình phối hợp công tác giữa bốn cơ quan: Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam và VCCI được tiến hành, ghi dấu mốc quan trọng mới cho sự hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và giới báo chí - truyền thông, hướng đến cùng góp phần thực hiện thành công mục tiêu lớn: Đưa nước ta đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, phồn vinh, hạnh phúc.

Theo Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công, thực hiện chương trình đã ký kết, năm 2023 chúng ta đã tổ chức Diễn đàn lần thứ nhất với chủ đề “Xây dựng văn hóa báo chí, truyền thông và văn hóa kinh doanh”. Ngày hôm nay VCCI phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Tuyên giáo Trương ương tiếp tục tổ chức Diễn đàn báo chí và doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, với chủ đề “Nâng cao chất lượng thông tin về kinh tế và doanh nghiệp trên báo chí”.

Diễn đàn hôm nay được tổ chức trong bối cảnh Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về “Xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới”, trong đó có nêu yêu cầu “Phát huy vai trò của các cơ quan báo chí trong việc thông tin, tuyên truyền, cổ vũ đội ngũ doanh nhân Việt Nam”. Điều này khẳng định quan điểm của Đảng về vai trò quan trọng của báo chí trong phát triển đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp và phát triển kinh tế đất nước.

“Ngày 10/5/2024, Ban Tuyên giáo Trung ương đã chủ trì, phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương, Đảng đoàn VCCI tổ chức Hội nghị quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW, ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị. Như vậy, việc chúng ta tổ chức Diễn đàn ngày hôm nay cũng là một hoạt động thiết thực góp phần vào việc triển khai thực hiện Nghị quyết 41-NQ/TW của Bộ Chính trị”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công chia sẻ.

Cũng theo Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công, môi trường truyền thông, báo chí cũng là một phần của tổng thể môi trường kinh doanh tại Việt Nam. Một môi trường truyền thông, báo chí lành mạnh, vừa truyền bá thông tin, kiến thức về kinh tế, về hoạt động doanh nghiệp, vừa khích lệ, động viên tinh thần kinh doanh trong xã hội là yêu cầu then chốt, là nền tảng để thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp, truyền cảm hứng kinh doanh trong xã hội, góp phần vào tăng trưởng kinh tế đất nước.

Việc nâng cao chất lượng, hiệu quả thông tin, tuyên truyền báo chí về kinh tế, về doanh nghiệp, doanh nhân, đảm bảo tính khách quan, trung thực, khích lệ tinh thần kinh doanh trong xã hội, hạn chế các hiện tượng tiêu cực và thông tin sai lệch, không chính xác ảnh hưởng đến doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng với cả hai phía doanh nghiệp và báo chí. Qua đó, góp phần quan trọng vào việc kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, an toàn, bình đẳng và xây dựng một nền báo chí hiện đại, chuyên nghiệp và nhân văn.

“Đại hội XIII của Đảng đã đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2045 đưa nước ta trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Năm nay chúng ta kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam, nhưng cũng chỉ còn 20 năm nữa để phấn đấu đạt được mục tiêu này. Các cơ hội lịch sử đang mở ra, như đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã nói: "Việt Nam đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”. Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam khát khao và quyết tâm vượt qua mọi khó khăn để được góp phần đưa đất nước bước vào “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, góp phần vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công bày tỏ.

Đồng thời cho rằng, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, VCCI nhận thấy ngay lúc này cần khơi dậy mạnh mẽ khí thế, tinh thần kinh doanh trong xã hội và trong cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp, thổi bùng lên khát vọng góp phần đưa nước ta bước sang “kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”, nắm bắt các cơ hội lịch sử đang mở ra để phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Vì vậy, vai trò của báo chí, truyền thông trong việc truyền cảm hứng, khơi dậy khí thế kinh doanh là vô cùng quan trọng.

Yếu tố tinh thần luôn là sức mạnh đặc biệt của cách mạng Việt Nam và con người Việt Nam, đã giúp nước ta thu được những thành tựu to lớn trong lịch sử đấu tranh cách mạng cũng như xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Đặc biệt, khí thế, tinh thần kinh doanh sôi động trong thời kỳ đổi mới đã góp phần quan trọng tạo ra sự chuyển đổi, phát triển kinh tế vượt bậc của Việt Nam.

Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 18/6/2024 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, cũng nêu yêu cầu các cơ quan báo chí làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, bảo đảm kịp thời, phản ánh khách quan, trung thực diễn biến, tình hình và công tác lãnh đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, theo tinh thần “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, “lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”, góp phần tạo đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin, truyền cảm hứng, tạo khí thế mới, động lực mới, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.

“Diễn đàn Báo chí và doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc năm nay tập trung vào chủ đề chính là “Nâng cao chất lượng thông tin về kinh tế và doanh nghiệp trên báo chí”, một yếu tố quan trọng để phát huy vai trò của báo chí trong thúc đẩy sự phát triển kinh tế và các doanh nghiệp Việt Nam. Tôi rất mong các chuyên gia, các nhà báo, các doanh nhân tham dự Diễn đàn hôm nay sẽ trao đổi ý kiến cởi mở, thắng thắn, cùng nhau đưa ra các sáng kiến, ý tưởng, giải pháp để quan hệ đồng hành báo chí và doanh nghiệp ngày càng bền chặt, vì mục tiêu thực hiện tốt hơn nữa sứ mệnh phụng sự được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó”, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh.

Xây dựng quan hệ hợp tác, trách nhiệm và bền vững

Phát biểu tại Diễn đàn ông Lê Quốc Minh - Uỷ viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh: diễn đàn năm nay có chủ đề “Nâng cao chất lượng thông tin về kinh tế và doanh nghiệp trên báo chí” rất thiết thực trong bối cảnh kinh tế Việt Nam và thế giới biến động nhanh, có nhiều diễn biến phức tạp đòi hỏi phải hiểu đúng, truyền thông đúng, kịp thời, chính xác và toàn diện.

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh đánh giá, trong thời gian qua, báo chí có nhiều đóng góp cho sự phát triển của doanh nghiệp Việt Nam. Thông qua báo chí, người tiêu dùng biết đến thương hiệu Việt và sản phẩm của doanh nghiệp trong nước nhiều hơn, từ đó góp phần nâng cao nhận thức, tình yêu, sự tin dùng với hàng Việt Nam, hỗ trợ sự phát triển của doanh nghiệp nước nhà.

Báo chí cũng là kênh phản ánh những thông tin từ xã hội và người tiêu dùng trong nước với doanh nghiệp, góp phần giúp doanh nghiệp nắm bắt thông tin thị trường đầy đủ, điều chỉnh chính sách kinh doanh và ra quyết định phù hợp.

Ở góc độ khác, báo chí đã và đang là cầu nối hiệu quả, kịp thời cho doanh nghiệp và Nhà nước. Thông qua các thông tin phản ánh trên báo chí, các cơ quan chức năng có thêm kênh thông tin lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp một cách kịp thời, toàn diện hơn.

Không chỉ là kênh tuyên truyền chính sách mới của Nhà nước, báo chí với vai trò ghi nhận thông tin doanh nghiệp cũng ngược trở lại trở thành là tiếng nói độc lập giúp doanh nghiệp phản hồi chính sách, nói lên nguyện vọng và thực tế của mình. Với vai trò đó, báo chí đã và đang là kênh thông tin hữu hiệu cho nền kinh tế, giúp chính sách của Nhà nước theo kịp diễn biến của nền kinh tế hiệu quả hơn.

“Mối quan hệ biện chứng đa chiều trên, quan hệ báo chí và doanh nghiệp là quan hệ vừa phản biện vừa tương hỗ gắn bó” - ông Lê Quốc Minh cho biết.

Diễn đàn "Báo chí và doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc 2024" trong khuôn khổ hợp tác giữa Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam đồng tổ chức lần thứ 2 là sự kiện thường niên nhằm thúc đẩy và tăng cường hiểu biết, hợp tác và hỗ trợ phát triển giữa báo chí và doanh nghiệp. Diễn đàn hướng đến mục tiêu lớn nhất là đóng góp tối đa vào sự phát triển chung của kinh tế - xã hội của đất nước.

Đánh giá Diễn đàn năm nay, ông Lê Quốc Minh cho biết lựa chọn chủ đề thiết thực vào trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam và thế giới biến động nhanh, có nhiều diễn biến phức tạp đòi hỏi phải hiểu đúng, truyền thông đúng, kịp thời, chính xác và toàn diện. Bên cạnh đó, quá trình chuyển đổi số, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và mạng xã hội tác động không nhỏ đến việc truyền thông thông tin kinh tế, đặc biệt là dẫn đến những thay đổi trong thị hiếu, phương thức tiếp cận thông tin của công chúng.

Trong mọi thời điểm, mối quan hệ giữa báo chí - doanh nghiệp luôn là quan hệ đồng hành, cùng phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được, thẳng thắn nhìn nhận một số hạn chế còn tồn tại, ông Lê Quốc Minh đề cập nhiều bài báo về doanh nghiệp còn thiếu tính chuyên sâu, phân tích sâu sắc về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, dẫn đến thông tin về doanh nghiệp đến thị trường không đầy đủ, đôi khi còn có sai lệch.

Báo chí cũng chưa khai thác hết tiềm năng của mình trong việc hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Việc xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững giữa báo chí và doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn, gây ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác thông tin, tuyên truyền.

Trong khi đó, do có nhiều cách thức khác để tiếp cận người dùng, không ít doanh nghiệp dần xem nhẹ vai trò của báo chí, thậm chí “bỏ quên” báo chí trong các chiến dịch truyền thông thương hiệu. Thực tế, nếu báo chí chính thống gặp khó khăn, bị suy yếu, chính doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ.

Tại Diễn đàn, ông Lê Quốc Minh đề nghị các ý kiến thảo luận từ lãnh đạo các cơ quan báo chí, doanh nghiệp, các nhà khoa học làm sâu sắc hơn một số vấn đề.

Một là, báo chí đóng vai trò gì trong việc thông tin về nền kinh tế, doanh nghiệp và thu hút đầu tư?

Hai là, làm thế nào để xây dựng một mối quan hệ hợp tác bền vững, tin cậy giữa báo chí và doanh nghiệp?

Ba là, làm thế nào để nâng cao tính chính xác, khách quan, kịp thời của thông tin kinh tế và doanh nghiệp trên báo chí? Làm thế nào để giải quyết vấn đề thông tin sai lệch, bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp và báo chí? Công tác đào tạo nghiệp vụ thông tin kinh tế cho phóng viên, nhà báo trong nền kinh tế số hiện nay.

Xây dựng mối quan hệ minh bạch và vững chắc

Phát biểu tại Diễn đàn Báo chí và doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc năm 2024 do VCCI và Hội Nhà báo Việt Nam, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin & Truyền thông tổ chức, ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, theo số liệu thống kê, lực lượng báo chí tại Việt Nam hiện nay có 806 cơ quan báo chí, 137 báo, hơn 70 đơn vị làm phát thanh truyền hình trong cả nước.

Lực lượng báo chí lớn này đã góp phần tạo ra lượng tin tức khổng lồ, mỗi một năm khoảng 49 triệu tin bài chỉ trên hạ tầng điện tử, sau đó lan tỏa thành hàng trăm triệu tin bài trên không gian mạng; sản xuất hơn 20 nghìn giờ phát thanh, hơn 50 nghìn giờ truyền hình phát song với nội dung đa dạng, bao gồm các thông tin kinh tế, doanh nghiệp.

Do đó, ông Lâm nhấn mạnh rằng, báo chí trước, trong và sau này là lực lượng thông tin chủ lực, dòng thông tin chính định hướng xã hội; tham gia phục vụ xã hội, cung cấp thông tin và tri thức, đồng thời tham gia vào quy trình ra quyết định của cá nhân và tổ chức.

Ông Lâm cho biết, với sự phát triển gần đây của truyền thông xã hội đã mang đến nhiều lựa chọn khác cho việc quảng bá thương hiệu, lan toản thông tin, tuy nhiên, dòng thông tin chủ lưu vẫn là báo chí. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay, đội ngũ báo chí vừa phải làm nhiệm vụ chính trị, sứ mệnh trong một tình hình kinh tế mỗi lúc một khó khăn khi mô hình kinh doanh cũ của báo chí đang có nhiều thay đổi.

Trong hành trình cùng phục vụ xã hội và người dân, lợi ích của báo chí và doanh nghiệp không song trùng và xung đột, làm giảm sút niềm tin của 1 bộ phận người đọc và làm mối quan hệ không được xây dựng trên cơ sở trong sáng và minh bạch.

Nhiều doanh nghiệp quy mô lớn chưa quan tâm nhiều đến công tác truyền thông, hình ảnh doanh nghiệp, dẫn đến việc giao dịch giữa doanh nghiệp và báo chí là những thương vụ đơn lẻ, từ đó làm giản tính hấp dẫn và hiệu quả. Trong khi đó, có một bộ phận báo chí nhìn vấn đề theo hướng tiêu cực, tạo sức ép với doanh nghiệp, gây áp lực lên các cơ quan quản lý quản lý phải tìm hiểu chi tiết, xử lý các thông tin sai sự thật, thiếu kiểm chứng.

Bên cạnh những doanh nghiệp làm tốt quan hệ vs báo chí và có tầm nhìn dài hạn, vẫn còn nhiều doanh nghiệp chưa có sự quan tâm đầu tư đúng mức đầy đủ, thường nhắm đến lợi ích nhóm trước mắt làm mối quan hệ báo chí – doanh nghiệp có nguy cơ lệch hướng và phức tạp.

Do đó, ông Lâm cho biết, nếu như chỉ nghĩ báo chí là kênh quảng cáo sản phẩm dịch vụ, hai là sự phiền phức, thì mối quan hệ này sẽ rất khập khiễng. Cả xã hội, cả thế giới đều cần truyền thông có trách nhiệm, việc này một mình báo chí không thể làm được.

Đứng trước kỷ nguyên mới của đất nước với những cơ hội và điều kiện phát triển mới, ông Lâm nhận định, để báo chí và doanh nghiệp cùng đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, các bên cần tìm ra giải pháp để xác định lại mối quan hệ báo chí – doanh nghiệp trên nền tảng vững chắc hơn, minh bạch hơn để gia tăng kỳ vọng vào nhau.

Đồng thời, ông Lâm cho biết, báo chí và doanh nghiệp cần phối hợp để tăng cường trách nhiệm xã hội thông qua việc cùng hỗ trợ đưa ra các sản phẩm dịch vụ tốt, trong đó dịch vụ cung cấp thông tin cũng là dịch vụ cần đầu tư đúng mức để có các sản phẩm chất lượng cao.

Hiện nay để có các sản phẩm báo chí chất lượng cao cần có sự đầu tư nghiêm túc trên nhiều khía cạnh như công nghệ, phương tiện, hình thức thể hiện… gây áp lực lên nhiều cơ quan báo chí.

Bên cạnh đó, ông Lâm cho rằng, hai bên phải tìm kiếm sự thiếu hụt của nhau và bù lại cho nhau những giá trị bằng những phương thức hợp tác khác, không thể chỉ là mối quan hệ “làm phiền đến nhau” hoặc “bên này nghĩ bên kia quan trọng hơn”.

Cầu nối cho phát triển bền vững

Tại Diễn đàn, Nhà báo – Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Minh Phong đã có bài phát biểu quan trọng về chất lượng thông tin báo chí trong lĩnh vực kinh tế. Ông nhấn mạnh rằng báo chí không chỉ truyền tải thông tin mà còn đóng vai trò chủ động trong việc phản biện, định hướng và hỗ trợ chính sách kinh tế, tạo động lực cho phát triển doanh nghiệp.

Về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của báo chí trong đời sống kinh tế, ông Phong nhấn mạnh rắng báo chí không chỉ là sản phẩm thông tin phản ánh các sự kiện trong xã hội, mà còn góp phần định hình đời sống kinh tế thông qua việc phản biện chính sách và đồng hành cùng doanh nghiệp. Với hơn 808 cơ quan báo chí hoạt động tại Việt Nam, trong đó có 60 tạp chí kinh tế, hệ sinh thái thông tin kinh tế ngày càng đa dạng và phong phú, đóng vai trò thiết yếu trong việc nâng cao nhận thức kinh tế cho xã hội.

Ông Phong cho rằng: “Mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp là mối quan hệ đồng hành cùng phát triển”. Báo chí hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá thương hiệu và tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng, đồng thời cung cấp thông tin giúp nhà nước hoàn thiện chính sách quản lý. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo: “Một bài báo có thể giúp một doanh nghiệp thành công, nhưng cũng có thể làm sụp đổ cả một thương hiệu nếu thông tin không được kiểm chứng cẩn thận”.

Không chỉ với doanh nghiệp, báo chí còn đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải chủ trương, chính sách của Nhà nước đến nhân dân. “Báo chí là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, phản ánh kịp thời các hoạt động lãnh đạo và giải quyết những vấn đề bức xúc trong xã hội”, ông Phong nhấn mạnh.

Về yêu cầu và tiêu chí đánh giá chất lượng thông tin báo chí về kinh tế, ông Phong cho rằng chất lượng thông tin kinh tế không chỉ phụ thuộc vào mức độ chính xác mà còn cần đảm bảo tính phản biện và khả năng áp dụng vào thực tiễn. Theo ông, thông tin kinh tế không nên chỉ dừng lại ở việc đưa tin về thị trường mà phải phản ánh toàn bộ chuỗi hoạt động kinh tế, từ sản xuất, phân phối, trao đổi đến tiêu dùng, bao trùm mọi lĩnh vực ở cả trong nước và quốc tế. Những chủ đề trọng tâm như thuế, lãi suất, tỷ giá, đầu tư, chuyển đổi số và các xu hướng thị trường cần được đặc biệt chú ý. Ngoài ra, ông nhấn mạnh rằng báo chí cần phản ánh không chỉ các chủ trương chính sách của Nhà nước mà còn cả những nhu cầu, nguyện vọng từ đời sống thực tế, tạo ra sự tương tác hai chiều giữa chính sách và thực tiễn.

Việc đánh giá chất lượng thông tin báo chí, theo ông, có thể được thực hiện qua nhiều phương pháp, chẳng hạn như thăm dò dư luận xã hội, phỏng vấn chuyên gia hoặc khảo sát nội dung bài viết. Ông đề xuất rằng kết hợp nhiều phương pháp khác nhau sẽ nâng cao độ tin cậy và đảm bảo khách quan hơn cho quá trình đánh giá.

Về các nhân tố ảnh hưởng và giải pháp nâng cao chất lượng báo chí kinh tế, theo ông Phong, nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thông tin báo chí, trong đó quan trọng nhất là bản lĩnh và trách nhiệm của người làm báo. Ông nhấn mạnh rằng nhận thức chính trị, trách nhiệm xã hội và năng lực nghề nghiệp là những yêu cầu không thể thiếu đối với mỗi nhà báo. Bên cạnh đó, sự phát triển của cơ sở vật chất và kỹ thuật báo chí cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng thông tin, vì hạ tầng công nghệ tiên tiến sẽ giúp quy trình sản xuất trở nên chuyên nghiệp hơn và tạo ra các sản phẩm báo chí chất lượng cao.

Ông Phong cho rằng cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để cải thiện chất lượng thông tin báo chí. “Cần tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận trong quy trình sản xuất thông tin, nâng cao năng lực quản trị tòa soạn và cải thiện cả nội dung lẫn hình thức tác phẩm báo chí”, ông đề xuất. Ngoài ra, ông khuyến khích sự hợp tác giữa cơ quan báo chí, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước nhằm đảm bảo thông tin luôn chính xác, kịp thời và hữu ích cho cộng đồng.

Thông tin báo chí về kinh tế có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống xã hội và sự phát triển của doanh nghiệp. Với vai trò cầu nối giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân, báo chí cần không ngừng nâng cao chất lượng để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. Như Nhà báo Nguyễn Minh Phong đã khẳng định: “Nâng cao chất lượng thông tin báo chí kinh tế không chỉ là nhiệm vụ của nhà báo mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước”.

Có thể nói, thông tin báo chí về kinh tế có ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống xã hội và sự phát triển của doanh nghiệp. Với vai trò cầu nối giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân, báo chí cần không ngừng nâng cao chất lượng để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội. Nhà báo Nguyễn Minh Phong khẳng định rằng việc nâng cao chất lượng thông tin báo chí kinh tế không chỉ là nhiệm vụ riêng của người làm báo mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội.

Báo chí trong sự phát triển lớn mạnh của doanh nghiệp

Phát biểu tại Diễn đàn PGS TS Bùi Quang Tuấn, Phó Chủ tịch Hội khoa học kinh tế Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đã nhấn mạnh tầm quan trọng của báo chí đối với sự lớn mạnh và phát triển của các doanh nghiệp.

Theo đó, báo chí đóng vai trò thiết yếu như nguồn cung cấp thông tin về thị trường, tình hình đầu tư, các xu hướng kinh tế và dự báo kinh tế vĩ mô. Nhất là trong bối cảnh thông tin trở thành "đầu vào" quan trọng đối với doanh nghiệp, khi các sự kiện diễn ra nhanh chóng, bất ngờ và khó đoán định.

Báo chí không chỉ là kênh để phản ánh hoạt động kinh doanh, thành tựu và khó khăn của doanh nghiệp mà còn là nơi cung cấp thông tin về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Ngoài ra, báo chí còn đóng vai trò như một cầu nối giữa doanh nghiệp với khách hàng, nhà đầu tư và đối tác, góp phần thúc đẩy sự vận động các nguồn lực quan trọng như vốn, lao động và công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp tăng trưởng.

Theo ông Tuấn, thông tin báo chí có thể tăng cường nhận diện thương hiệu, giúp doanh nghiệp thu hút nhà đầu tư và nguồn vốn, đồng thời mở rộng tệp khách hàng mới. Báo chí còn giúp doanh nghiệp nắm bắt các ý tưởng kinh doanh, cơ hội mới cũng như các chính sách của Nhà nước về xanh hóa, số hóa và các mô hình kinh doanh sáng tạo. Thông tin tích cực từ báo chí có thể củng cố niềm tin của khách hàng và đối tác đối với doanh nghiệp, đồng thời tạo áp lực lên các doanh nghiệp hoạt động minh bạch, chân chính.

Đặc biệt, thông qua báo chí, doanh nghiệp cũng có cơ hội đưa ra các quyết định sáng suốt về chiến lược, hoạt động và đầu tư, phản ánh được ý kiến và kiến nghị của mình đến Đảng, Chính phủ và Quốc hội.

“Đơn cử như, về vấn đề an toàn thực phẩm, sau khi báo chí đưa vụ việc sử dụng phụ gia độc hại trong sản xuất bún phở, nhiều doanh nghiệp thực phẩm đã phải làm bài bản hơn như công khai quy trình sản xuất, đầu tư hệ thống kiểm soát chất lượng, xin chứng nhận an toàn thực phẩm quốc tế. Về vấn đề ô nhiễm môi trường, sau vụ Formosa xả thải, các doanh nghiệp đã đầu tư hệ thống xử lý nước thải, chuyển đổi công nghệ sạch, định kỳ công bố báo cáo môi trường, mua bảo hiểm trách nhiệm môi trường...”, ông Tuấn nêu ví dụ.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, báo chí cũng có thể mang lại những tác động tiêu cực nếu đưa tin không chính xác hoặc một chiều. Những thông tin sai lệch có thể làm tổn hại đến uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp, gây mất niềm tin từ phía khách hàng, đối tác và dẫn đến sụt giảm doanh thu, lợi nhuận. Các thông tin tiêu cực cũng có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của doanh nghiệp, làm khó khăn hơn trong việc huy động vốn và thu hút nhân tài.

Để báo chí phát huy tốt vai trò của mình, theo PGS TS Bùi Quang Tuấn, tính trung thực và khách quan trong việc đưa tin cần được đề cao. Nhà báo cần kiểm chứng kỹ lưỡng thông tin từ nhiều nguồn trước khi công bố. Đối với lĩnh vực kinh tế, cần nâng cao trình độ chuyên môn của các phóng viên, đảm bảo họ hiểu sâu về các vấn đề kinh doanh, đầu tư và thị trường. Cách thức đưa tin cũng cần cân bằng giữa thông tin tích cực và tiêu cực, tránh phiến diện, và luôn cho doanh nghiệp cơ hội phản hồi trước khi kết luận.

“Về phía quản lý nhà nước, cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về báo chí, ban hành các quy định rõ ràng để xử lý vi phạm. Đồng thời, nâng cao năng lực quản lý, tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng để giám sát, đánh giá và xử lý kịp thời các sai phạm. Việc thiết lập kênh đối thoại thường xuyên giữa doanh nghiệp và báo chí cũng là điều cần thiết để thúc đẩy sự hợp tác và phát triển bền vững”, chuyên gia này nhấn mạnh.

Đây là chia sẻ của TS Đỗ Anh Đức - Nhóm nghiên cứu Bộ chỉ số VCCI tại Diễn đàn Báo chí và doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc 2024 .

Theo TS Đỗ Anh Đức, thông tin kinh tế là những nội dung thông tin liên quan đến mọi mặt của lĩnh vực kinh tế, từ hoạt động sản xuất klinh doanh, dịch vụ, thị trường, phân phối cho đến chính sách, quản lý, điều hành nền kinh tế.

Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay, vai trò của thông tin đối với phát triển kinh tế xã hội đất nước là rất quan trọng. Thông tin giúp các doanh nghiệp, cá nhân thu thập, xử lý, sử dụng thông tin một cách chính xác, nhanh chóng, hiệu quả, đồng thời tạo ra các cơ hội kinh doanh mới, kết nối với khách hàng, đối tác một cách dễ dàng. Với sự phát triển của công nghệ thông tin, Việt Nam đang có những bước tiến vượt bậc trong việc tận dụng thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và quản lý, điều hành.

Thông tin kinh tế và thông tin về hoạt động doanh nghiệp là một lĩnh vực không thể thiếu trên báo chí, bao gồm cả báo chí chuyên và không chuyên sâu về kinh tế. Với đặc thù của lĩnh vực này, thông tin kinh tế và hoạt động doanh nghiệp có tác động trực tiếp, nhanh chóng và thậm chí ngay lập tức đến các vấn đề về chính sách, chiến lược quản lý vĩ mô và vi mô của nền kinh tế. Do đó, hiểu và đánh giá được chất lượng thông tin trong lĩnh vực kinh tế là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí kinh tế, đồng thời tăng cường hiệu quả kết nối, đồng hành cùng doanh nghiệp.

“Vì vậy, VCCI đã nghiên cứu đề xuất Bộ chỉ số đáng giá chất lượng thông tin kinh tế và hoạt động doanh nghiệp trên báo chí”, TS Đỗ Anh Đức chia sẻ.

Cũng theo TS Đỗ Anh Đức, về phương pháp đánh giá, đo lường, Bộ chỉ số sử dụng các phương pháp như: phân tích nội dung thông điệp trên báo chí, khảo sát công chúng bằng bảng hỏi, khảo sát cách công chúng tiêu thụ tin tức (thông qua các chỉ số phát hành, thời gian lưu lại trang, các chủ đề được tìm kiếm…), đánh giá của hội đồng chuyên gia (gồm các chuyên gia báo chí, quản lý, nhà báo…) tham gia đánh giá trên sự tổng hợp của hơn một phương pháp nghiên cứu.

Cơ sở để xây dựng Bộ chỉ số đánh giá chất lượng thông tin kinh tế và hoạt động doanh nghiệp trên báo chí từ cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn, cơ sở khoa học, cơ sở về con người, cơ sở pháp lý và cơ sở nhận thức về xã hội và cộng đồng doanh nghiệp.

Về phương pháp thu thập dữ liệu và triển khai đánh giá dựa trên phương pháp nghiên cứu tài liệu, phân tích nội dung, điều tra bằng bảng hỏi, phỏng vấn sâu.

Bộ chỉ số đánh giá chất lượng thông tin kinh tế và hoạt động doanh nghiệp trên báo chí được xây dựng dựa trên 4 tiêu chuẩn lớn gồm: nội dung thông tin, chất lượng thông tin, hiệu ứng thông tin, quản trị tòa soạn và nguồn nhân lực.

“Việc nghiên cứu xây dựng Bộ công cụ đánh giá chất lượng thông tin kinh tế và hoạt động doanh nghiệp trên báo chí ở Việt Nam là hết sức cần thiết, có cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn, có tính khả thi và tiên phong đóng góp vào việc nghiên cứu, quản trị báo chí truyền thông chuyên nghiệp, hiện đại.

Đặc biệt, nghiên cứu xây dựng Bộ chỉ số đánh giá chất lượng thông tin kinh tế và hoạt động doanh nghiệp trên báo chí còn góp phần lành mạnh hóa mối quan hệ báo chí – kinh tế, báo chí – doanh nghiệp, xây dựng tiêu chuẩn chất lượng để báo chí kinh tế có thể tham khảo, làm chỗ dựa và đề ra chiến lược hành động trong tương lai, góp phần thực hiện nhiệm vụ chính trị của báo chí, đồng thời song hành, thúc đẩy, hỗ trợ khối doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế Nhà nước nói chung phát triển bền vững”, TS Đỗ Anh Đức nhấn mạnh.

Nâng cao năng lực báo chí kinh tế

Tham luận tại Diễn đàn Báo chí và doanh nghiệp đồng hành vì Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc 2024, PGS,TS Đỗ Thị Thu Hằng - Trưởng ban nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam đề cập 4 thách thức trong bối cảnh kinh tế số và báo chí số mà các cơ quan báo chí, các nhà báo viết về kinh tế đối mặt. Đó là thách thức cạnh tranh khốc liệt, áp lực cập nhật thông tin nhanh chóng; kiểm chứng thông tin; tin giả và thách thức từ công chúng với việc thay đổi hành vi đọc, nghe, xem của mình.

Từ thực tế đó, các cơ quan báo chí và các nhà báo viết về kinh tế cần quan tâm đến khái niệm mới nhưng cần thiết. Đó là năng lực báo chí kinh tế - tổng hợp các kiến thức, kỹ năng, thái độ và giá trị mà nhà báo cần có để thực hiện tốt công việc trong lĩnh vực kinh tế góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Để nâng cao năng lực báo chí, PGS,TS Đỗ Thị Thu Hằng đề xuất 4 giải pháp bao gồm: đào tạo bài bản, mỗi cơ quan báo chí cần nhà báo kinh tế vững, có kiến thức và kỹ năng chuyên biệt; hợp tác quốc tế những tờ báo kinh tế lớn trên thế giới và Việt Nam đều mời chuyên gia nước ngoài, gửi nhà báo đào tạo ở nước ngoài; xây dựng cộng đồng, tạo môi trường chia sẻ kinh nghiệm giữa các nhà báo kinh tế, kết nối các nhà báo kinh tế với doanh nghiệp và đầu tư công nghệ, trang bị công cụ hiện đại hỗ trợ công việc của nhà báo.

PGS,TS Đỗ Thị Thu Hằng giới thiệu một số mô hình đào tạo bồi dưỡng báo chí kinh tế trên thế giới. Chẳng hạn tại Hoa Kỳ, các trường báo chí danh tiếng như Columbia, Northwestern, Berkeley có những chương trình đào tạo báo chí kinh tế uy tín, kết hợp chặt chẽ giữa lý thuyết và thực tiễn.

Tại Anh có các trường đại học đào tạo báo chí lâu đời, đặc biệt chú trọng đến việc rèn luyện kỹ năng viết, phân tích, đánh giá, nhận định. Tại các nước Bắc Âu chú trọng tính độc lập và trách nhiệm xã hội của nhà báo, trong đó dự án SIDA Thuỵ Điển đã có những khoá đào tạo chuyên sâu về báo chí kinh tế cho Việt Nam.

Trong khu vực châu Á, về đào tạo báo chí kinh tế, thành công nhất phải kể đến Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore và Trung Quốc. Tại Hàn Quốc, việc đào tạo báo chí kinh tế kết hợp giữa đào tạo và thực tiễn, các tập đoàn kinh tế thường xuyên bảo trợ cho các đơn vị báo chí truyền thông, các trường đại học lớn có phòng lab chú trọng đào tạo báo chí. Trong khi đó, Nhật Bản tập trung đào tạo chuyên môn và dài hạn; Trung Quốc tập trung vào việc phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế quốc gia, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành.

Hàm ý cho Việt Nam, PGS,TS Đỗ Thị Thu Hằng cho rằng để tăng năng lực cho những người làm báo kinh tế cần tăng cường hoạt động nghiên cứu để xây dựng hệ giá trị, mô hình đào tạo và phát triển đội ngũ nhà báo kinh tế; xây dựng bộ chỉ số đo năng lực các cơ quan báo chí về chủ đề kinh tế; thúc đẩy song song các hoạt động nghiên cứu - đào tạo - bồi dưỡng, có sự phân khúc và phối hợp rõ ràng ở khối các cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu, Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan báo chí.

Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác báo chí - doanh nghiệp; hợp tác quốc tế; xây dựng mạng lưới các cơ quan báo chí kinh tế và các nhà báo, nhà truyền thông; thúc đẩy giải pháp số trong phát triển năng lực của báo chí kinh tế; xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại.

Báo chí và doanh nghiệp với việc nâng cao chất lượng thông tin kinh tế trên báo chí

Phát biểu tại phiên thảo luận, ông Phạm Thái Lai - Giám đốc Trung tâm Truyền thông và Thông tin kinh tế VCCI cho biết, với vai trò là tổ chức quốc gia tập hợp và đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, người sử dụng lao động và các hiệp hội doanh nghiệp ở Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) luôn chú trọng công tác thông tin, tuyên truyền, đưa tin đúng, đủ, kịp thời về hoạt động của VCCI nói riêng và cộng đồng doanh nghiệp nói chung, từ các chính sách kinh tế đến các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nhân, doanh nghiệp.

Ông Lai cho biết, để nâng cao hiệu quả thông tin, tuyên truyền nói trên, thời gian qua, VCCI đã chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động phương tiện thông tin truyền thông của mình. Nắm bắt sự đổi mới của công nghệ và những yêu cầu mới trong bối cảnh chuyển đổi số, VCCI đã nâng cấp kỹ thuật, giao diện mới của trang thông tin điện tử VCCI.

“Thông qua việc ra mắt giao diện trang thông tin mới sẽ góp phần tích cực đưa các nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước vào cuộc sống, phản ánh cuộc sống vào các quyết sách kinh tế của Đảng và Nhà nước, góp phần tăng thêm tính thực tiễn, đa chiều, tính phản biện trong hướng tiếp cận, đánh giá các vấn đề đặt ra trong quá trình nghiên cứu, xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách kinh tế của Việt Nam” - ông Phạm Thái Lai nói.

Cũng theo ông Phạm Thái Lai, việc ra mắt giao diện lan tỏa những mặt tích cực của doanh nghiệp, những gương điển hình tiên tiến trong sản xuất, kinh doanh, những sản phẩm tiêu biểu được người tiêu dùng ưa chuộng, tạo điểm tựa, động lực cho doanh nghiệp vững tin kinh doanh sản xuất.

Phát biểu tại phiên thảo luận, ông Đinh Việt Hòa - Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc gia, Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc gia cho biết, dù vẫn là tổ chức non trẻ, tuy nhiên trong quá trình vận động và hoạt động, Hiệp hội luôn nhận thức và xác định vai trò quan trọng của báo chí trong việc thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và phát triển cộng đồng các nhà sáng lập doanh nghiệp Việt Nam là rất lớn.

Năm 2016 được chọn là Năm Quốc gia khởi nghiệp đã tạo làn sóng mới mang lại số lượng kỷ lục doanh nghiệp được thành lập mới tại Việt Nam. Dù chịu ảnh hưởng COVID-19 cùng nhiều tác động khác, số lượng doanh nghiệp được thành lập tại Việt Nam vẫn có xu hướng gia tăng.

Báo chí đã đóng vai trò quan trọng trong quá trình này khi các kênh thông tin truyền thông đã tạo nên môi trường kinh doanh trên toàn quốc và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp.

“Có thể nói, báo chí và doanh nghiệp có tác động tương hỗ, cộng sinh. Và vai trò của báo chí đang ngày một thúc đẩy mạnh sự phát triển của doanh nghiệp” – ông Đinh Việt Hoà nhấn mạnh.

Tại phiên thảo luận, ông Nguyễn Văn Bá, Tổng biên tập Báo VietNamNet đã chia sẻ quan điểm sâu sắc về mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp, một chủ đề quen thuộc và thường xuyên được đưa ra thảo luận trong bối cảnh phát triển kinh tế hiện nay.

Theo ông Bá, tại các cơ quan báo chí nói chung và VietNamNet nói riêng, mối quan hệ giữa doanh nghiệp và báo chí luôn được thảo luận với sự kỹ lưỡng, không chỉ dưới góc độ tin tức mà còn liên quan đến vai trò quan trọng của doanh nghiệp đối với sự phát triển của báo chí.

VietNamNet thông qua mục "Tuần Việt Nam" đã thiết lập mối liên kết chặt chẽ với các chuyên gia và doanh nghiệp, đồng thời đóng góp các phân tích phản biện về chính sách kinh tế. Đây là cầu nối quan trọng giữa báo chí và môi trường kinh doanh, giúp doanh nghiệp nắm bắt kịp thời các thông tin liên quan đến chính sách và phản ứng nhanh chóng trước những thay đổi.

Trong mối quan hệ này, ông Bá cho rằng, báo chí tiếp cận doanh nghiệp từ hai góc độ khác nhau.

Trước tiên, doanh nghiệp chính là những độc giả tinh hoa và khó tính của báo. Khi tờ báo đưa tin về các vấn đề kinh tế hay hoạt động của doanh nghiệp, họ coi phản hồi từ doanh nghiệp như thước đo về tính chính xác và giá trị của thông tin.

Thứ hai, các doanh nghiệp là đối tác quan trọng của báo chí. Không chỉ cung cấp thông tin từ thực tiễn hoạt động kinh doanh, giúp phóng viên có cơ sở để phản ánh trên mặt báo, doanh nghiệp còn sử dụng các dịch vụ truyền thông của báo, trở thành "bạn hàng" trong mối quan hệ hợp tác kinh tế.

Các đối tác doanh nghiệp hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tài chính thông qua quảng cáo, góp phần không nhỏ vào sự vận hành của các tòa soạn.

Mặc dù mối quan hệ này mang tính tương hỗ, song theo ông Bá, việc đưa tin về doanh nghiệp trên báo không phải lúc nào cũng thuận lợi. Trong quá trình này, nhiều cuộc trao đổi căng thẳng giữa báo chí và doanh nghiệp đã xảy ra. Một mặt, báo chí cần phản ánh trung thực các thông tin tiêu cực nếu có, nhưng mặt khác, nếu không việc đưa tin không chính xác, hậu quả có thể ảnh hưởng không chỉ đến doanh nghiệp mà còn đến niềm tin của độc giả và người dân.

“Chính vì vậy, chúng tôi luôn có sự cân nhắc thận trọng khi đưa các thông tin tiêu cực liên quan đến doanh nghiệp". - Tổng Biên tập Báo VietNamNet nói.

Ông Phạm Văn Thể, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Ninh nhấn mạnh, báo chí đóng vai trò không thể phủ nhận trong việc hỗ trợ doanh nghiệp phát triển. Chúng tôi ghi nhận rằng sự hỗ trợ từ phía các cơ quan báo chí, qua việc đưa tin, phân tích và phản biện đã giúp doanh nghiệp tiếp cận công chúng một cách hiệu quả, từ đó tạo dựng thương hiệu, mở rộng thị trường và nâng cao uy tín.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà báo chí mang lại, ông Thể cho biết vẫn còn tồn tại những vấn đề khiến các doanh nghiệp băn khoăn trong quá trình hợp tác với báo giới.

Ông chia sẻ, một số doanh nghiệp cho biết, trong quá trình làm việc, họ thường xuyên phải tiếp xúc với nhiều tờ báo không chính thống, đặc biệt là các cộng tác viên làm việc cho báo. Nhiều khi, việc liên hệ với các doanh nghiệp không chỉ dừng lại ở việc đưa tin hay chia sẻ thông tin mà kèm theo đó là những yêu cầu tài chính từ phía báo chí.

Điều này khiến doanh nghiệp cảm thấy e ngại và phải cân nhắc rất kỹ trước khi quyết định hợp tác.“Trong khi doanh nghiệp có nhu cầu đưa thông tin lên các phương tiện truyền thông để quảng bá hình ảnh hoặc phản hồi trước các vấn đề liên quan, họ lại phải đối mặt với khó khăn trong việc lựa chọn tờ báo phù hợp. Nhiều doanh nghiệp cảm thấy phiền trước việc bị các tờ báo liên hệ quá nhiều và cách làm việc thiếu chuyên nghiệp” – ông Thể nói .

"Mong muốn từ phía doanh nghiệp là có được mối quan hệ hợp tác minh bạch, lành mạnh với các cơ quan báo chí. Đơn cử như Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp, khi làm việc với tạp chí, doanh nghiệp cảm thấy thoải mái, gần gũi và không bị đặt vào tình thế khó xử vì các yêu cầu tài chính không cần thiết. Việc đảm bảo tính chuyên nghiệp trong quá trình tác nghiệp sẽ giúp tạo dựng được niềm tin từ phía doanh nghiệp, đồng thời duy trì mối quan hệ hợp tác lâu dài và hiệu quả”, ông Phạm Văn Thể chia sẻ.

Trao đổi tại phiên thảo luận, ông Lê Quốc Minh, Ủy viên TƯ Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, hiện nay, báo chí giải pháp, báo chí xây dựng đang lên ngôi. Do đó, các cơ quan báo chí cần tự thân vươn lên trước khó khăn hiện nay.

Việc tạo ra các sản phẩm mới, hấp dẫn cũng đang là xu hướng của báo chí như: tổ chức sản xuất các tập san riêng có ý nghĩa quan trọng với thị trường với cách khai thác, cách viết thu hút và độc giả trả tiền mua thông tin.

Đồng thời, các cơ quan báo chí cũng cần nghiên cứu, triển khai thông tin đa dạng dưới nhiều hình thức khác nhau để thông tin đa dạng, hấp dẫn, sáng tạo. Đồng thời ứng dụng công nghệ làm báo mới, đồ họa mới để thực hiện các nội dung tin bài, góp phần tăng trải nghiệm cho doanh nghiệp và người dân. Bên cạnh đó, khuyến khích phóng viên thực hiện nhiều sản phẩm đặc biệt.

Để phát triển báo chí trong thời kỳ mới, ông Lê Quốc Minh cũng cho rằng, cần có tư duy thực hiện các sản phẩm sáng tạo và mang tính hiện đại nhằm tạo dấu ấn riêng.

Theo ông Minh, báo chí hiện đại đòi hỏi sự đổi mới và sáng tạo liên tục, do đó các cơ quan báo chí thực hiện quá trình chuyển đổi số thành công, đổi mới sáng tạo liên tục, cách thức làm báo chuyên nghiệp, đặc biệt phải ngày càng chú trọng chất lượng để có thể giữ độc giả quen thuộc, lôi kéo độc giả mới, thậm chí duy trì vai trò tiên phong trong cung cấp thông tin tri thức cho xã hội.

Với doanh nghiệp, ông Minh cho rằng, cần chú trọng việc đưa các tin bài chuyên sâu, xây dựng các cơ sở dữ liệu quan trọng để thuận lợi cho việc tìm kiếm, kết nối doanh nghiệp, mang lại cảm hứng cho xã hội.

“Báo chí và doanh nghiệp cần hợp tác và phối hợp với nhau để tìm ra những phương thức kết nối thỏa đáng nhất giữa báo chí và doanh nghiệp, đưa ra những giải pháp cụ thể nhằm thuyết phục doanh nghiệp dành một phần chi phí thỏa đáng đưa quảng cáo lên hệ thống báo chí chính thống. Đây cũng là một phần trách nhiệm để góp phần nuôi dưỡng, chung tay phát triển nền báo chí nước nhà” – ông Minh nói.

Trao đổi tại phiên thảo luận, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công thông tin, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, VCCI và Hội Nhà báo Việt Nam đã ký kết hợp tác, các doanh nghiệp có thể phản ánh thông tin đến Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam và Trung tâm truyền thông - thông tin kinh tế của VCCI.

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho biết, Trung tâm truyền thông - thông tin kinh tế là đơn vị thường trực giúp VCCI trong quan hệ phối hợp với các cơ quan trong chương trình hợp tác và là trung tâm giúp các doanh nghiệp “gỡ rối” các quan hệ truyền thông và các vấn đề liên quan đến truyền thông.

Về xây dựng cơ sở dữ liệu doanh nghiệp, VCCI mong muốn và có kế hoạch xây dựng cơ sở dữ liệu doanh nghiệp để giúp cho các đối tác, các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước thuận tiện trong tra cứu, tìm kiếm thông tin doanh nghiệp. VCCI sẽ phối hợp tổ chức thực hiện nội dung này ngay trong thời gian tới. Với hệ thống 200 hiệp hội thành viên, 63 hiệp hội doanh nghiệp các địa phương có thể kiểm chứng hoạt động, cung cấp thông tin sâu về các doanh nghiệp.

Cuối cùng, theo Chủ tịch VCCI, hợp tác báo chí doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp quan tâm hơn đến việc đầu tư hơn cho kênh truyền thông của mình. VCCI phối hợp chặt chẽ hơn với báo chí trong việc xây dựng kênh báo chí truyền thông.

Chia sẻ tại phiên thảo luận, bà Đặng Thị Phương Thảo - Phó cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, báo chí - doanh nghiệp là mối quan hệ tương hỗ không thể tách rời, vì vậy, cần đưa ra các giải pháp để duy trì mối quan hệ này một cách đồng thuận, tích cực phục vụ cho việc thông tin tuyên truyền những giá trị tốt đẹp của xã hội, của đất nước.

Đối với các tòa soạn báo, muốn nâng cao chất lượng thông tin về kinh tế, cần quan tâm số một là vấn đề nhân lực nhân lực, bởi theo số liệu thông kê, trong 21.000 nhà báo được cấp thẻ, thì có khoảng 39% các nhà báo có bằng đào tạo về báo chí, còn lại là các chuyên ngành khác, trong đó có các ngành về kinh tế, tuy nhiên, các phóng viên viết về kinh tế giỏi thì không nhiều.

Thực tế, báo chí là nghề đặc biệt, nhưng phóng viên viết về kinh tế nên có kiến thức về kinh tế, viết về chứng khoán có kiến thức về chứng khoán,… Tất cả các lĩnh vực khác nhau đều phải có kiến thức nền để phục vụ cho chuyên môn của mình, đặc biệt thông tin về kinh tế cần phải có kiến thức chuyên sâu hơn.

Vì vậy, bên cạnh việc sử dụng các phóng viên của mình nên sử dụng hệ thống chuyên gia thẩm định, phản biện,… cùng với đó là tính minh bạch, xác thực thông tin về kinh tế trên tờ báo một cách khách quan, bởi chỉ cần một thông tin sai lệch có thể dẫn đến hậu quả vô cùng lớn cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tòa soạn cần tăng cường sự tương tác với bạn đọc để có những thông tin khai thác đề tài đúng với tôn chỉ, cũng như có những kiến thức phản biện.

Còn với doanh nghiệp, cần được trang bị kiến thức cho doanh nghiệp trong vấn đề tiếp xúc với báo chí, để từ đó có thể đưa ra các giải pháp phù hợp, hợp tác với báo chí để cung cấp các thông tin chính thống, chính xác. Bộ Thông tin và Truyền thông đã cung cấp trên hệ thống về tôn chỉ của các tờ báo, quy chuẩn về giấy giới thiệu tác nghiệp, vì vậy doanh nghiệp có thế truy cập vào để có thể tham khảo.

Về phía Bộ Thông tin và Truyền thông, cũng đang xây dựng các chỉ tiêu, danh sách Blacklist và Whitelist để các doanh nghiệp có thể lựa chọn để hợp tác.

Chia sẻ tại phiên thảo luận, bà Nguyễn Thị Diễm Hằng, Phó Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp Nông nghiệp Việt Nam (VCAC) kỳ vọng, cần có chương trình kết hợp với doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp trẻ và báo chí để các doanh nghiệp hiểu về truyền thông và các phương thức quảng cáo trên báo chí, giúp doanh nghiệp Việt Nam có thêm kiến thức và hiểu biết, tránh tình trạng nhiễu thông tin.

“Doanh nghiệp phát triển, đất nước mới phát triển đồng thời tạo nhiều công ăn việc làm cho xã hội. Báo chí cần hỗ trợ để thương hiệu Việt Nam phát triển, đứng vững trên thị trường trong nước và quốc tế” – bà Diễm Hằng chia sẻ.

Phát biểu kết luận Diễn đàn, ông Phan Xuân Thuỷ - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương khẳng định rằng báo chí là một trong những cầu nối quan trọng giữa doanh nghiệp với xã hội và người tiêu dùng; cầu nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp với Nhà nước, với các cơ quan chức năng. Không chỉ thế, báo chí còn được xem như là người bạn, người dẫn dắt, người góp phần định hướng đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp và xã hội.

Bởi, trong bất cứ giai đoạn nào, báo chí cũng luôn giữ vai trò quan trọng, song hành cùng doanh nghiệp góp phần thúc đẩy sự phát triển chung như bảo vệ môi trường, giải quyết việc làm, phát triển sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội.

Chia sẻ về các ý kiến của các diễn giả tại Diễn đàn, ông Thuỷ cho biết, nhìn nhận đúng và trúng thực trạng mối quan hệ giữa báo chí với doanh nghiệp, doanh nhân trong bối cảnh hiện nay; chỉ ra những vấn đề mà cả báo chí và doanh nghiệp cần tập trung nghiên cứu, thống nhất và triển khai để báo chí thực hiện đúng sứ mệnh của mình. Doanh nghiệp thực hiện tốt hơn bổn phận của mình đối với xã hội, đối với đất nước; để thông tin về kinh tế và doanh nghiệp trên báo chí phải thực sự là những thông tin có chất lượng, thông tin góp phần hỗ trợ hoạt động của doanh nghiệp doanh nhân nói riêng và sự phát triển của đất nước nói chung.

Nhằm thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII cũng như chuẩn bị tốt nhất để có những nền tảng vững chắc bước vào “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng các cơ quan báo chí cần đẩy mạnh truyền thông chính sách, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của doanh nhân, doanh nghiệp tới lãnh đạo Đảng và Nhà nước, nâng cao hiệu quả phản biện cơ chế chính sách, kiến giải, đề xuất những giải pháp tháo gỡ khó khăn, khơi thông nguồn lực, kiến tạo môi trường kinh doanh thuận lợi.

Đồng thời, tăng cường thông tin chuẩn xác, khách quan, xây dựng, cung cấp nguồn tin chất lượng để doanh nghiệp tham khảo, nghiên cứu và đưa ra những quyết định kinh doanh đúng đắn.

Ông Thuỷ cho biết, doanh nghiệp cần chủ động cung cấp thông tin với báo chí, truyền thông qua nhiều kênh khác nhau và sẵn sàng hợp tác với báo chí ngay cả khi xảy ra sự cố.

Trong trường hợp cần thiết cần có phương án xây dựng đề cương thông tin, tuyên truyền gửi tới các cơ quan báo chí. Thông tin tích cực là thông tin được cung cấp chuẩn xác và kịp thời nhất.

“Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam, VCCI cần tiếp tục đồng hành, sát cánh cùng doanh nghiệp, doanh nhân và đội ngũ báo chí để góp phần bảo vệ, hỗ trợ, phát triển mối quan hệ trong sáng, tích cực, hài hòa, tôn trọng, trách nhiệm giữa báo chí - doanh nghiệp, tránh việc thông tin một chiều, thiếu khách quan, không chuẩn xác có thể tác động tiêu cực đến dư luận xã hội, gây tổn hại uy tín, ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp và doanh nhân, đến môi trường kinh doanh cũng như hình ảnh của chính nền báo chí cách mạng Việt Nam” – ông Thuỷ nói.

Đồng thời, ông Thuỷ cho rằng, các cơ quan báo chí cần đặt trọng tâm nâng cao chất lượng, hiệu quả thông tin, tuyên truyền về doanh nghiệp, doanh nhân; khích lệ tinh thần khởi nghiệp, kinh doanh trong xã hội, thúc đẩy xây dựng văn hóa cơ quan báo chí và văn hóa doanh nghiệp, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Báo chí cần góp phần quan trọng để “khu vực doanh nghiệp sẽ đóng vai trò lớn hơn nữa, quan trọng hơn nữa cho sự thịnh vượng của quốc gia”; để “đội ngũ doanh nhân Việt Nam phát huy tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, đề cao đạo đức kinh doanh, có hoài bão lớn và khát vọng phát triển, trở thành mẫu mực của tinh thần doanh nghiệp, kinh doanh liêm chính, nhân văn và có trách nhiệm” - như chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại cuộc gặp mặt Đoàn đại biểu doanh nhân tiêu biểu của VCCI và Hội doanh nhân Tư nhân Việt Nam nhân kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam.

“Ngay sau Diễn đàn, tôi đề nghị VCCI căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình, khẩn trương xây dựng, triển khai các hoạt động nhằm tăng cường quan hệ hợp tác, đồng hành giữa báo chí và doanh nghiệp theo hướng thân thiện, chuyên nghiệp, hiệu quả, cùng hỗ trợ nhau nâng cao năng lực, phát triển bền vững, đóng góp vào sự phát triển của đất nước” - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh.