Những ưu đãi thuế cho Trung tâm Tài chính quốc tế

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 324/2025/NĐ-CP quy định chính sách tài chính trong Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, trong đó các quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân được xác định là một trong những nội dung trọng tâm nhằm tạo sức hút đối với nhà đầu tư, doanh nghiệp và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, Nghị định quy định áp dụng mức thuế suất 10% trong thời gian 30 năm đối với thu nhập từ các dự án đầu tư mới thuộc ngành, nghề ưu tiên phát triển tại Trung tâm Tài chính quốc tế. Cùng với đó, doanh nghiệp được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp tối đa không quá 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá 9 năm tiếp theo.

Đối với các dự án đầu tư mới không thuộc ngành, nghề ưu tiên phát triển, mức thuế suất ưu đãi 15% được áp dụng trong thời gian 15 năm, kèm theo chính sách miễn thuế tối đa không quá 2 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá 4 năm tiếp theo.

Thời gian áp dụng thuế suất ưu đãi được tính từ năm đầu tiên dự án đầu tư mới có doanh thu, trong khi thời gian miễn, giảm thuế được tính từ năm đầu tiên phát sinh thu nhập chịu thuế. Trường hợp không có thu nhập chịu thuế trong ba năm đầu kể từ năm có doanh thu, thời gian miễn, giảm thuế được tính từ năm thứ tư.

Nghị định cũng quy định nguyên tắc hạch toán riêng thu nhập từ các dự án đầu tư tại Trung tâm Tài chính quốc tế để xác định ưu đãi thuế. Trường hợp không hạch toán riêng được, phần thu nhập được hưởng ưu đãi thuế được xác định theo tỷ lệ doanh thu hoặc chi phí được trừ của hoạt động được ưu đãi so với tổng doanh thu hoặc tổng chi phí của doanh nghiệp trong kỳ tính thuế.

Đáng chú ý, trong cùng một khoảng thời gian, nếu doanh nghiệp đủ điều kiện hưởng nhiều chính sách ưu đãi thuế khác nhau, doanh nghiệp được quyền lựa chọn hưởng mức ưu đãi có lợi nhất theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.

Đối với thuế thu nhập cá nhân, Nghị định quy định miễn thuế đối với nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và người có trình độ chuyên môn cao, bao gồm cả người Việt Nam và người nước ngoài, làm việc tại Trung tâm Tài chính quốc tế đến hết năm 2030. Thu nhập được miễn thuế bao gồm tiền lương, tiền công phát sinh từ việc thực hiện công việc tại Trung tâm Tài chính quốc tế, với thời gian miễn thuế được tính liên tục kể từ tháng phát sinh thu nhập.

Bên cạnh đó, cá nhân có thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp, quyền góp vốn vào các thành viên của Trung tâm Tài chính quốc tế cũng được miễn thuế thu nhập cá nhân đối với khoản thu nhập này đến hết năm 2030, trừ các trường hợp chuyển nhượng cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu của công ty đại chúng, tổ chức niêm yết theo quy định của pháp luật về chứng khoán.

Nghị định đồng thời quy định rõ các tiêu chí đối với nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và người có trình độ chuyên môn cao được hưởng ưu đãi thuế, bao gồm yêu cầu về trình độ đào tạo, kinh nghiệm làm việc và vị trí công tác. Việc xác định và tuyển chọn các đối tượng này do Cơ quan điều hành Trung tâm Tài chính quốc tế thực hiện theo thẩm quyền.

Tạo khung chính sách vượt trội và tiệm cận quốc tế

Phát biểu tại Hội nghị công bố thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, Chính phủ ban hành thêm các nghị định hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội, nhằm hoàn thiện khung pháp lý và thể chế đặc thù cho Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam, bao quát các lĩnh vực then chốt từ tổ chức, quản lý, chính sách tài chính, ngân hàng, ngoại hối, lao động, đất đai, môi trường đến giải quyết tranh chấp.

Theo đó, Nghị định về thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế xác định mô hình phát triển theo định hướng “một trung tâm, hai địa điểm” tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Trung tâm Tài chính quốc tế được tổ chức với Hội đồng điều hành ở Trung ương và hai cơ quan điều hành tại địa phương, theo mô hình cơ quan hành chính đặc thù, được phân cấp tối đa để thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với các hoạt động trong trung tâm.

Nghị định về chính sách tài chính trong Trung tâm Tài chính quốc tế cũng quy định nhiều cơ chế đặc thù nhằm thu hút các định chế tài chính, tập đoàn công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và nhà đầu tư chiến lược.

Theo Phó Thủ tướng, thủ tục đăng ký thành viên Trung tâm Tài chính quốc tế được đơn giản hóa tối đa, trong đó Giấy chứng nhận đăng ký thành viên đồng thời là Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, thời gian xử lý hồ sơ chỉ 7 ngày làm việc.

Đối với lĩnh vực ngân hàng và ngoại hối, Phó Thủ tướng cho biết Nghị định do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì xây dựng đã trao quyền cho cơ quan điều hành tại hai địa phương cấp giấy phép thành lập và hoạt động ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trong Trung tâm Tài chính quốc tế, với thời gian cấp phép rút ngắn còn bằng một nửa so với quy định hiện hành. Các ngân hàng thành viên được áp dụng chuẩn mực quốc tế về kế toán và cơ chế tự do hóa quản lý ngoại hối trong phạm vi trung tâm.

Liên quan đến chính sách lao động, Phó Thủ tướng cho biết các quy định mới cho phép các đơn vị trong Trung tâm Tài chính quốc tế chủ động sử dụng cả lao động trong nước và lao động nước ngoài theo nhu cầu thực tế, không phải thực hiện thủ tục khai báo hay xin chấp thuận như quy định hiện hành. Thời hạn giấy phép lao động được kéo dài tối đa lên đến 10 năm, thay vì 2 năm như trước, trong khi thời gian giải quyết thủ tục được rút ngắn xuống không quá 3 ngày làm việc.

Đối với người nước ngoài làm việc tại Trung tâm Tài chính quốc tế, trong đó thời hạn thị thực và thẻ tạm trú có thể lên đến 10 năm, thủ tục được đơn giản hóa và thời gian xử lý tối đa chỉ 3 ngày làm việc. Vợ, chồng và con dưới 18 tuổi đi cùng cũng được xem xét cấp thị thực, thẻ tạm trú với thời hạn tương ứng. Nghị định cũng cho phép lựa chọn tham gia bảo hiểm trong nước hoặc bảo hiểm tại quốc gia khác.

Đối với lĩnh vực đất đai và môi trường, Phó Thủ tướng cho biết Nghị định quy định Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư do cơ quan điều hành Trung tâm Tài chính quốc tế cấp sẽ được sử dụng trực tiếp làm căn cứ để thực hiện các thủ tục về đất đai. Cách làm này nhằm cắt giảm các khâu trung gian, khắc phục tình trạng kéo dài thời gian và phức tạp hóa quy trình phê duyệt dự án.

Đối với thị trường hàng hóa và giải quyết tranh chấp, Phó Thủ tướng cho biết, các nghị định cho phép thành lập Sở giao dịch hàng hóa với phạm vi giao dịch đa dạng theo thông lệ quốc tế.

Để tăng cường niềm tin cho nhà đầu tư, Nghị định về trọng tài quốc tế và cơ chế tư pháp trong Trung tâm Tài chính quốc tế được xây dựng với nhiều nội dung đặc thù. Theo đó, thiết chế giải quyết tranh chấp tại trung tâm tài chính được thiết kế theo hai phương thức song song.

Thứ nhất là cơ chế tư pháp, với việc thành lập tòa án chuyên biệt, cho phép mời thẩm phán nước ngoài tham gia xét xử, sử dụng tiếng Anh trong tố tụng và áp dụng hệ thống Thông luật (Common Law) để giải quyết các tranh chấp. Quyền miễn trừ tư pháp của thẩm phán được bảo đảm theo quy định.

Thứ hai là cơ chế trọng tài, theo đó Trung tâm trọng tài quốc tế được thành lập nhằm thu hút các trọng tài viên có trình độ chuyên môn cao, đáp ứng các tiêu chuẩn của nghị định mà không phân biệt quốc tịch. Một điểm được Phó Thủ tướng đánh giá là mang tính vượt trội là phán quyết trọng tài có thể được thi hành ngay nếu các bên có thỏa thuận từ bỏ quyền yêu cầu Tòa án công nhận. Quy định này phù hợp với thông lệ quốc tế và nguyên tắc tôn trọng thỏa thuận dân sự giữa các bên.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, các chính sách này sẽ tiếp tục được hoàn thiện thêm trong thời gian tới cùng với quá trình vận hành các trung tâm, từ đó tích hợp thành đạo luật.