Tại Hội nghị Tổng Cục Thuế đã đối thoại với người nộp thuế từ 5 tỉnh, thành phố phía Nam tại TP. HCM mới đây, Công ty cổ phần Fococev Việt Nam doanh nghiệp chuyên xuất khẩu bột sắn tại quận 4, TP. HCM đã trình bày về tình trạng 529 tỷ đồng tiền thuế giá trị gia tăng (VAT) chưa được hoàn trong suốt 6 năm qua, mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy doanh nghiệp gian lận thuế.

Dù đã có phán quyết từ TAND TP. HCM yêu cầu hoàn trả số tiền này, quá trình hoàn thuế vẫn bị kéo dài, khiến doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Theo Fococev, dù vốn của công ty chỉ hơn 100 tỷ đồng, nhưng số tiền thuế chưa hoàn đã lên đến vài trăm tỷ đồng. Lý do là cơ quan thuế yêu cầu doanh nghiệp phải cung cấp rất nhiều thông tin như số seal, số bill, tên tài xế và số CCCD, gây khó khăn trong việc đáp ứng.

Lãnh đạo Fococev, cũng bày tỏ sự không đồng tình khi Cục Thuế TP. HCM truy thu 36,7 tỷ đồng tiền thuế VAT từ các kỳ thuế năm 2017 đến 2020. Đồng thời, trong giai đoạn từ tháng 11/2018 đến tháng 5/2020, công ty không được hoàn hoặc khấu trừ 127 tỷ đồng.

Sau khi khởi kiện, TAND TP. HCM đã hủy các quyết định thu hồi thuế, yêu cầu hoàn trả số tiền đã thu và xử lý các khoản hoàn thuế cho Fococev. Tuy nhiên, đến nay Cục Thuế TP. HCM mới chỉ hoàn trả 36 tỷ đồng, còn 700 triệu đồng tiền chậm nộp vẫn chưa được xử lý.

Bà Lê Thị Duyên Hải, Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế (Tổng cục Thuế), giải thích rằng việc Fococev giao dịch với các doanh nghiệp Trung Quốc, trong đó một số đối tác không tồn tại hoặc hoạt động không đúng quy định, đã dẫn đến việc cơ quan thuế nghi ngờ tính pháp lý của hợp đồng và quyết định truy thu thuế.

Về khoản tiền 127 tỷ đồng, bà Hải cho biết Cục Thuế TP. HCM vẫn đang củng cố thông tin để tiếp tục kháng cáo và chưa nhận được bản án chính thức từ tòa án. Sau khi có phán quyết cuối cùng, cơ quan thuế sẽ thực hiện đúng quy định.

Liên quan đến 366 tỷ đồng trong 29 hồ sơ chưa được hoàn từ tháng 6/2020, bà Hải giải thích rằng phần lớn giao dịch xuất khẩu qua đường bộ liên quan đến các đối tác không rõ ràng, do đó cơ quan thuế yêu cầu bổ sung tài liệu.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, ông Mai Sơn, khẳng định sẽ rà soát lại các thông báo và yêu cầu từ Cục Thuế TP. HCM để giải quyết vấn đề một cách hợp lý, đồng thời đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp.

Thống kê về kết quả hoàn thuế trong lĩnh vực tinh bột sắn cho thấy tỷ lệ số hồ sơ được giải quyết hoàn trên tổng số hồ sơ đề nghị giảm dần qua các năm. Theo đó, tỷ lệ hồ sơ được hoàn thuế thành công năm 2019 ở mức 94 - 95% giảm xuống còn 45% năm 2022 và nửa đầu năm 2023.

Bên cạnh đó, tỷ lệ số hồ sơ được hoàn trước, kiểm tra sau trên tổng số hồ sơ đề nghị cũng giảm từ mức khoảng trên dưới 70% (các năm 2019 - 2021) xuống còn 49% (năm 2022) và 22% (nửa đầu năm 2023).

Đáng nói, số hồ sơ tồn của các năm 2019 - 2022 chỉ là vài hồ sơ mỗi năm thì năm 2023 đã tăng lên là 43 hồ sơ.