Xem xét lại quy định về đóng bảo hiểm thất nghiệp

Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (đoàn Quảng Nam) cho rằng cơ quan soạn thảo cần xem xét lại đối với quy định về đóng bảo hiểm thất nghiệp.

Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (đoàn Quảng Nam) phát biểu.

Đại biểu cho biết, tại khoản 6 Điều 3 của dự thảo Luật quy định: “Bảo hiểm thất nghiệp là loại hình bảo hiểm bắt buộc nhằm hỗ trợ người lao động để duy trì việc làm, đào tạo, tư vấn, giới thiệu việc làm và bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi bị mất việc làm trên cơ sở đóng vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp”.

Trong khi đó, tại khoản 5 Điều 58 quy định: “Trường hợp, người sử dụng lao động không còn khả năng đóng số tiền chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động khi chấm dứt quan hệ lao động thì người lao động được lựa chọn nộp số tiền vào Quỹ bảo hiểm thất nghiệp thuộc trách nhiệm đóng bảo hiểm thất nghiệp của mình nhưng người sử dụng lao động chưa đóng cho cơ quan bảo hiểm xã hội để làm các thủ tục giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp. Khi cơ quan bảo hiểm xã hội thu hồi được số tiền chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm thất nghiệp của người sử dụng lao động thì hoàn trả lại tiền mà người lao động đã đóng”.

Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh cho rằng, việc quy định yêu cầu người lao động phải bỏ ra trước một khoản tiền để đóng đủ số tiền người sử dụng lao động chưa đóng mới được hưởng bảo hiểm thất nghiệp là không hợp lý.

Do đó, đại biểu đề nghị cần trích từ Quỹ bảo hiểm xã hội hoặc Quỹ bảo hiểm thất nghiệp, để người lao động được hưởng chế độ sớm nhất và bảo hiểm xã hội cần có trách nhiệm thu hồi số tiền chậm đóng, trốn đóng…

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh cho rằng, nếu quy định như dự thảo sửa đổi lần này có thể tạo nên kẽ hở để một số doanh nghiệp lách luật, sẽ không đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động, gây ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người lao động, khi đó người lao động sẽ chịu nhiều thiệt thòi.

Về tham gia và đóng bảo hiểm thất nghiệp, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh (đoàn Bạc Liêu) dẫn chứng, Luật Việc làm năm 2013 tại Điều 43 quy định đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Tuy nhiên, dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) lần này tại Điều 81 thì không quy định đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm thất nghiệp mà chỉ quy định một số đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh cho rằng, nếu quy định như dự thảo sửa đổi lần này có thể tạo nên kẽ hở để một số doanh nghiệp lách luật, sẽ không đóng bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động, gây ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người lao động, khi đó người lao động sẽ chịu nhiều thiệt thòi.

“Và, nếu có vấn đề gì xảy ra như đau ốm, bệnh tật hoặc khi gặp những chuyện không may thì họ sẽ không có được quyền hưởng các chính sách; sẽ làm gánh nặng cho gia đình nếu gia đình khó khăn, không điều kiện” – đại biểu Lê Thị Ngọc Linh nhấn mạnh và đề nghị giữ nguyên như quy định tại Điều 43 của Luật hiện hành

Cân nhắc quy định để lao động đỡ thiệt thòi

Ở khía cạnh thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp, đại biểu Chamaléa Thị Thủy (đoàn Ninh Thuận) cho biết, tại điểm d khoản 3 Điều 60 của dự thảo luật có quy định không bảo lưu để tính hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần tiếp theo là thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp là trên 144 tháng. Tại Điều 65 của dự thảo luật quy định thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp có đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng được 3 tháng trợ cấp thất nghiệp. Sau đó, cứ đóng đủ 12 tháng thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp, nhưng tối đa không quá 12 tháng.

Đại biểu kiến nghị cơ quan soạn thảo cần rà soát các quy định này, vì quy định như dự thảo luật sẽ thiệt thòi cho người có thời gian đóng bảo hiểm dài hơn là 144 tháng. Đây là một trong những vấn đề mà người lao động thực sự rất quan tâm, vì ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người lao động, nhất là những người đang bị thất nghiệp và đang lúc gặp khó khăn.

Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung ghi nhận ý kiến đại biểu để giải trình vào cuối phiên thảo luận.

Phát biểu tại Phiên họp, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương), cho biết, dự thảo Luật đang quy định trong trường hợp người sử dụng lao động không còn khả năng đóng hoặc trốn đóng bảo hiểm thất nghiệp, người lao động được phép sử dụng tiền của mình để nộp vào quỹ bảo hiểm để được hưởng các chế độ…

Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) thảo luận tại phiên họp.

Đại biểu cho rằng, quy định này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến người lao động và có thể gây bức xúc cho người lao động, vì doanh nghiệp nợ tiền bảo hiểm mà người lao động phải tự nộp.

Trong trường hợp này, đại biểu đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm bồi thường của người sử dụng lao động nếu không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng bảo hiểm cho người lao động.

Đồng thời có quy định về chế tài xử phạt cụ thể đối với các hành vi vi phạm. “Từ đó cho thấy rằng việc đóng bảo hiểm thất nghiệp không chỉ là quyền lợi của người lao động mà còn là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc của người sử dụng lao động”, đại biểu nhấn mạnh.

Theo đại biểu, trong trường hợp doanh nghiệp không đóng hoặc nợ bảo hiểm thất nghiệp, cơ quan bảo hiểm có thể tạm ứng để người lao động không bị gián đoạn quyền lợi và bổ sung quy định buộc doanh nghiệp hoàn trả toàn bộ số tiền bảo hiểm thất nghiệp đã bị trốn đóng kèm lãi suất tương ứng.

Song, dưới góc độ doanh nghiệp, đại biểu đề nghị xem xét áp dụng cơ chế giãn, hoãn hoặc giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp cho các doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính, đặc biệt trong các tình huống kinh tế khó khăn, thiên tai, dịch bệnh nhằm xây dựng một hệ thống pháp luật chặt chẽ, hiệu quả hơn trong việc quản lý bảo hiểm thất nghiệp; đảm bảo sự cân bằng giữa quyền lợi của người lao động và khả năng tuân thủ của doanh nghiệp, hướng tới một môi trường lao động công bằng và bền vững.