Hiện trạng phát triển khu công nghiệp ở Hà Nội

Tại Diễn đàn Đầu tư và xây dựng nhà máy công nghiệp 2025, ông Trần Anh Tuấn – Ban Quản lý Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp TP Hà Nội chia sẻ, “Hà Nội đang sở hữu nhiều lợi thế để phát triển KCN và KCNC, từ vị trí địa lý, nguồn lao động dồi dào, chất lượng cao, cho đến chính sách ưu đãi mạnh mẽ dành cho nhà đầu tư.”

Hà Nội hiện có hơn 1.348 ha KCN đang hoạt động với tỷ lệ lấp đầy gần 100%, cho thấy sức hút lớn với các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Khu công nghệ cao Hòa Lạc – một trong những dự án trọng điểm quốc gia – cũng đã đạt tỷ lệ lấp đầy khoảng 35% trên diện tích 1.586 ha và đang tiếp tục thu hút các dự án công nghệ cao quy mô lớn.

Ngoài các KCN đang hoạt động như Thăng Long, Nội Bài, Phú Nghĩa, Quang Minh I, Thạch Thất – Quốc Oai…, thành phố đã phê duyệt và kêu gọi đầu tư nhiều dự án mới. Nổi bật có: KCN Quang Minh II (Mê Linh, 159,9 ha); KCN Đông Anh (300 ha); KCN sạch Sóc Sơn (302,8 ha); KCN Phụng Hiệp (174,8 ha, Thường Tín); KCNC sinh học Hà Nội (200,6 ha, Bắc Từ Liêm); KCN Bắc Thường Tín (80,4 ha).

Ông Tuấn nhấn mạnh, trong giai đoạn tới, Hà Nội sẽ tập trung vào những dự án “có quy mô lớn, công nghệ cao, giá trị gia tăng cao và ít gây ô nhiễm”. Đây là định hướng quan trọng để tái cơ cấu ngành công nghiệp Thủ đô theo hướng hiện đại và bền vững.

Công nghệ cao và xanh hóa

Ông Trần Anh Tuấn cho biết, giai đoạn 2025 – 2030 thành phố đặt mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, xanh và số hóa hàng đầu khu vực.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, thành phố cam kết đồng hành toàn diện cùng doanh nghiệp. “Chúng tôi cung cấp quỹ đất và hạ tầng sẵn sàng cho nhà máy công nghệ cao, đảm bảo môi trường đầu tư ổn định, minh bạch và phát triển bền vững. Ban Quản lý sẽ hỗ trợ doanh nghiệp từ thủ tục hành chính, lao động, công nghệ cho đến các vấn đề môi trường,” ông Tuấn khẳng định.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá, chiến lược này phù hợp với xu thế phát triển khu công nghiệp thế hệ mới trên thế giới. Ông Bruno Jaspaert – Tổng Giám đốc Tổ hợp KCN Deep C từng nhấn mạnh, các nhà đầu tư quốc tế ngày nay không chỉ quan tâm đến chi phí mà còn chú trọng tiêu chuẩn xanh, sử dụng năng lượng sạch và hệ sinh thái bền vững.

Trong khi đó, ông Bạch Ngọc Tùng – Công ty CP Công nghệ Xây dựng ACUD Việt Nam cho rằng, việc ứng dụng IoT, AI, Big Data trong quản lý, tích hợp dịch vụ R&D và tiện ích đô thị sẽ quyết định sự hấp dẫn của một KCN thế hệ mới.

Hà Nội đang nắm bắt xu hướng này bằng việc triển khai các dự án như KCN sạch Sóc Sơn hay KCNC sinh học Bắc Từ Liêm. Đây là những dự án hướng tới mô hình khu công nghiệp sinh thái, ứng dụng công nghệ cao và quản lý thông minh.

Tuy nhiên, thách thức không nhỏ vẫn còn phía trước. Hạ tầng một số khu công nghiệp chưa đồng bộ, quỹ đất sạch hạn chế, thủ tục hành chính còn phức tạp, chất lượng nguồn nhân lực công nghệ cao chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu. Thậm chí, nhiều dự án FDI hiện nay vẫn chủ yếu tập trung vào lắp ráp, gia công, chưa tạo được chuyển giao công nghệ đáng kể.

Chính vì vậy, để đạt mục tiêu trở thành trung tâm công nghệ cao, Hà Nội cần đẩy mạnh hơn nữa việc cải cách thủ tục, đầu tư hạ tầng, đào tạo nhân lực, đồng thời có cơ chế ưu đãi vượt trội cho các dự án công nghệ cao, R&D và sản xuất xanh.

Với lợi thế địa chính trị, nguồn lao động, chính sách ưu đãi và tầm nhìn chiến lược, Hà Nội đang trên đường khẳng định vai trò là trung tâm công nghiệp công nghệ cao và đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Song để biến lợi thế thành động lực bền vững, Hà Nội cần đồng thời tháo gỡ những nút thắt về hạ tầng, đất sạch, thủ tục và nhân lực.

Ông Trần Anh Tuấn khẳng định, sự cam kết đồng hành từ chính quyền cùng xu thế phát triển công nghệ cao, xanh hóa sẽ là chìa khóa giúp Hà Nội không chỉ dẫn đầu trong nước mà còn vươn tầm khu vực trong thập kỷ tới.

Trong 7 tháng đầu năm 2025, thành phố ghi nhận 3,75 tỷ USD vốn FDI, tăng gần 91% so với cùng kỳ năm trước, với hàng trăm dự án mới và tăng vốn.