Không nao núng trước căng thẳng Mỹ - Trung

Bất chấp căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng giữa Trung Quốc và Mỹ, các doanh nghiệp Trung Quốc vẫn kiên định với chiến lược mở rộng ra thị trường quốc tế. Điều này được thể hiện rõ qua đợt chào bán cổ phiếu lớn nhất từ trước đến nay trên sàn giao dịch công nghệ STAR của Thượng Hải, trong đó thị trường Mỹ được đánh giá quan trọng ngang hàng với Trung Quốc.

Insta360, công ty sản xuất máy ảnh có trụ sở tại Thâm Quyến và là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với GoPro, đã huy động thành công 1,938 tỷ nhân dân tệ (tương đương 270 triệu USD) trong phiên niêm yết ngày 11/6 vừa qua, dưới tên Arashi Vision. Cổ phiếu của công ty lập tức tăng vọt 274%, đưa giá trị thị trường lên tới 71 tỷ nhân dân tệ (9,88 tỷ USD).

Theo Insta360, trong năm ngoái, thị trường Mỹ, châu Âu và Trung Quốc đại lục mỗi nơi đóng góp hơn 23% vào tổng doanh thu của công ty. Các dòng máy quay 360 độ của Insta360 đã chính thức có mặt trên Apple Store từ năm 2018. Công ty hiện cung cấp nhiều loại máy quay với mức giá lên đến vài trăm USD, đi kèm với phần mềm chỉnh sửa video chuyên dụng.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC ngày 10/6, đồng sáng lập Max Richter của Insta360 cho biết ông kỳ vọng nhu cầu tại thị trường Mỹ sẽ vẫn duy trì mạnh mẽ, đồng thời bác bỏ lo ngại về rủi ro địa chính trị.

Sàn giao dịch STAR tại Thượng Hải được Trung Quốc cho ra mắt vào tháng 7/2019, chỉ vài tháng sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình công bố kế hoạch thành lập. Sàn này hoạt động theo mô hình Nasdaq của Mỹ, nhằm hỗ trợ các công ty công nghệ tăng trưởng cao, đồng thời siết chặt điều kiện đối với nhà đầu tư để hạn chế hoạt động đầu cơ.

Vào năm 2019, chỉ có 12% công ty niêm yết trên sàn STAR báo cáo rằng ít nhất một nửa doanh thu của họ đến từ các thị trường ngoài Trung Quốc. Đến năm 2024, tỷ lệ này đã tăng lên hơn 14%, theo dữ liệu từ Wind Information.

“Chúng ta mới chỉ đang thấy phần nổi của tảng băng chìm. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp Trung Quốc có đủ năng lực để vươn ra toàn cầu”, ông King Leung – Giám đốc toàn cầu phụ trách dịch vụ tài chính, công nghệ tài chính và phát triển bền vững tại InvestHK – nhận định.

Ông dẫn chứng hoạt động kinh doanh quốc tế đang phát triển mạnh của những công ty như CATL, tập đoàn sản xuất pin hàng đầu Trung Quốc, vừa niêm yết tại Hồng Kông vào tháng trước.

“Còn rất nhiều công ty cấp hai và cấp ba có năng lực tương đương”, ông King  nói thêm.

InvestHK, cơ quan thuộc chính quyền Hồng Kông chuyên về xúc tiến đầu tư, đã tổ chức các chuyến đi nhằm kết nối doanh nghiệp Trung Quốc đại lục với các cơ hội hợp tác quốc tế, trong đó có một chuyến tới Trung Đông vào tháng trước.

Roborock, công ty sản xuất robot hút bụi cũng niêm yết trên sàn STAR, mới đây thông báo kế hoạch niêm yết tại Hồng Kông. Hơn một nửa doanh thu năm ngoái của công ty đến từ thị trường nước ngoài. Tại Triển lãm Điện tử Tiêu dùng (CES) ở Las Vegas năm nay, Roborock đã trình làng mẫu robot hút bụi trang bị cánh tay robot có khả năng tự động loại bỏ chướng ngại vật khi lau sàn. Sản phẩm sau đó đã được tung ra thị trường Mỹ với mức giá 2.600 USD.

Nhiều công ty Trung Quốc khác tập trung vào lĩnh vực hàng tiêu dùng cũng tỏ ra không nao núng trước căng thẳng Mỹ - Trung. Vào tháng 11 năm ngoái, hãng điện tử gia dụng Hisense tuyên bố đặt mục tiêu trở thành thương hiệu bán tivi số một tại thị trường Mỹ trong vòng hai năm.

Tháng trước, thương hiệu Bc Babycare có trụ sở tại Trung Quốc cũng chính thức công bố mở rộng hoạt động sang thị trường Mỹ, đồng thời quảng bá chuỗi cung ứng toàn cầu như một biện pháp để giảm thiểu rủi ro từ thuế quan.

Sự chuyển mình rõ rệt của các doanh nghiệp Trung Quốc

Làn sóng các công ty Trung Quốc tiến ra toàn cầu đã tăng tốc trong vài năm gần đây, một phần do tăng trưởng trong nước chững lại. Kể từ sau đại dịch Covid-19, nhu cầu tiêu dùng nội địa vẫn còn khá ảm đạm.

Tuy nhiên, xu hướng mở rộng hiện đã bước sang giai đoạn thứ ba, khi các doanh nghiệp Trung Quốc bắt đầu xây dựng thương hiệu quốc tế độc lập, mở văn phòng tại nhiều khu vực và tuyển dụng nhân sự bản địa, theo phân tích của ông Charlie Chen, Giám đốc điều hành kiêm Trưởng bộ phận nghiên cứu châu Á tại China Renaissance Securities.

Ông Chen cho biết đây là sự chuyển mình rõ rệt so với giai đoạn đầu, khi các công ty Trung Quốc chủ yếu sản xuất sản phẩm cho các thương hiệu nước ngoài, và giai đoạn tiếp theo là hợp tác liên doanh với đối tác quốc tế.

Insta360 hiện vẫn sản xuất chủ yếu tại Thâm Quyến nhưng đã mở văn phòng tại Berlin, Tokyo và Los Angeles. Theo ông Richter, văn phòng tại Los Angeles tập trung vào dịch vụ và hoạt động tiếp thị. Vào tháng 4 vừa qua, công ty đã tổ chức sự kiện ra mắt sản phẩm quy mô lớn đầu tiên tại Nhà ga Grand Central, New York.

Ông Chen dự đoán, trong giai đoạn phát triển tiếp theo, các công ty Trung Quốc sẽ đa dạng hóa danh mục sản phẩm. Trước đây, những doanh nghiệp vươn ra toàn cầu chủ yếu kinh doanh đồ gia dụng và thiết bị điện tử, nhưng hiện đang chuyển hướng mạnh sang ngành công nghiệp đồ chơi.

Pop Mart, công ty đồ chơi có trụ sở tại Bắc Kinh, là một ví dụ điển hình. Hãng này đã vươn mình trở thành một thương hiệu đồ chơi toàn cầu, với dòng sản phẩm tượng Labubu ngày càng được ưa chuộng trên khắp thế giới.

Tổng doanh thu của Pop Mart trong năm 2021, chủ yếu đến từ thị trường nội địa, đạt 4,49 tỷ nhân dân tệ. Nhưng đến năm 2024, riêng doanh thu từ thị trường quốc tế đã vượt qua con số đó, đạt 5,1 tỷ nhân dân tệ, tăng 373% so với năm trước. Doanh thu tại Trung Quốc đại lục cũng tăng lên 7,97 tỷ nhân dân tệ.

Pop Mart không tiết lộ nhiều về kế oạch mở rộng chuỗi cửa hàng toàn cầu, nhưng một blogger độc lập đã thống kê được ít nhất 17 cửa hàng của Pop Mart tại Mỹ tính đến giữa tháng 5, hầu hết được khai trương trong vòng hai năm trở lại đây.

Pop Mart được đánh giá là rất thành công trong việc phát triển và mua lại bản quyền các nhân vật hoạt hình, và theo bà Gao, công ty hoàn toàn có tiềm năng duy trì đà tăng trưởng quốc tế khi có kế hoạch tiếp tục mở rộng mạng lưới bán lẻ toàn cầu.