Có thể thấy nhờ đơn hàng khởi sắc, xuất khẩu của ngành dệt may dần đi vào ổn định sau năm 2023 nhiều khủng hoảng. Số liệu từ Tổng Cục Thống kê mới công bố gần đây, 10 tháng năm 2024, dệt may đứng thứ 4 trong nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước với 30,572 tỷ đồng, tăng 10,5% so với cùng kỳ.

Xuất khẩu dệt may tăng 10,5% so với cùng kỳ

Là 'ông lớn' trong ngành dệt may, kim ngạch xuất khẩu 9 tháng năm 2024 của Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) tăng hơn 7% so với cùng kỳ năm 2023. Kết quả sản xuất kinh doanh trong 3 quý hoàn thành 73,6% kế hoạch, tăng 2% so với cùng kỳ; lợi nhuận bằng 80% kế hoạch, tăng hơn 70% so với cùng kỳ. Khả năng về đích đúng kế hoạch của Tập đoàn năm 2024 được nhận định có 'cửa sáng'.

Lãnh đạo Tập đoàn Dệt may Việt Nam cũng nhận định, hầu hết các thị trường xuất khẩu chính của dệt may Việt Nam đều có tín hiệu phục hồi tích cực. 

Cụ thể, thị trường Mỹ lạm phát tháng 8/2024 ở mức 2,5%, là mức thấp nhất kể từ tháng 3/2021; doanh số bán lẻ tháng 8 đã tăng 2,11% so với cùng kỳ. Kinh tế châu Âu cũng dần được kiểm soát, lạm phát tháng 8 ở mức 2,4%, là mức thấp nhất kể từ tháng 6/2021; doanh số bán lẻ tăng nhẹ. Thị trường Nhật Bản, GDP quý 2 năm 2024 tăng 2,9% so với cùng kỳ, tăng 7% so với quý trước, mặc dù lạm phát vẫn ở mức cao nhưng chi tiêu hộ gia đình có xu hướng tăng nhẹ.

Công ty Dệt may Thành Công cho biết đã nhận khoảng 92% kế hoạch doanh thu cho đơn hàng quý IV và khoảng 90% kế hoạch doanh thu đơn hàng năm 2024. Năm nay, bên cạnh những sản phẩm truyền thống, Dệt may Thành Công đang đẩy mạnh nhóm sản phẩm thân thiện với môi trường, sản phẩm tái chế và có giá trị cao nhằm nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm. Ngoài ra, doanh nghiệp tiếp tục mở rộng các thị trường còn nhiều dư địa, tìm kiếm thị trường mới, đồng thời đẩy mạnh thị trường nội địa. Với dự báo tình hình xuất khẩu dệt may sẽ khả quan hơn vào các tháng cuối năm và căn cứ vào mức độ tiếp nhận đơn hàng, Dệt may Thành Công đang hy vọng sẽ đạt kế hoạch trong năm này.

Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch HĐQT Vinatex nhìn nhận: Thị trường xuất khẩu dệt may trong 9 tháng vừa qua có sự phục hồi do sự chuyển dịch đơn hàng từ Trung Quốc, Bangladesh, Myanmar sang Việt Nam. Tồn kho tại các thị trường chủ lực như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản có xu hướng giảm dần so với cùng kỳ năm trước, cộng với sức mua có xu hướng tăng đã tạo nên sự phục hồi nhu cầu đặt hàng từ các đối tác. 

"Dự kiến đơn hàng may mặc trong quý IV/2024 và quý I/2025 sẽ tiếp tục dồi dào, tuy nhiên đơn giá chưa cải thiện đáng kể. Trong dài hạn, khi chính sách cắt giảm lãi suất tại các thị trường lớn thực sự có tác động tích cực đối với nền kinh tế, tạo ra việc làm ổn định và sức mua, đơn giá sẽ cải thiện", ông Lê Tiến Trường cho hay.

Động lực lớn từ CPTPP

Đóng góp vào sự tăng trưởng này của ngành dệt may, theo ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội dệt may Việt Nam (Vitas), các hiệp định thương mại tự do đang đóng góp lớn vào sức tăng trưởng của ngành. Riêng Hiệp định Đối tác toàn diện tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã tạo ra cơ hội lớn cho dệt may Việt Nam tiếp cận các thị trường mới như Canada, Australia, New Zealand và cũng giúp doanh nghiệp thích ứng với cách thức mua hàng của nhà nhập khẩu trong khối, tạo ra sự tăng trưởng rất rõ khi xuất khẩu sang các nước nội khối, đặc biệt là châu Mỹ.

Báo cáo từ Bộ Công Thương cũng cho thấy, một trong những ngành hàng đang hưởng lợi nhiều nhất từ Hiệp định CPTPP đó là dệt may. 

Số liệu từ Hải quan Việt Nam kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng dệt may của Việt Nam sang 10 thị trường đối tác CPTPP tháng 7/2024 đạt 660,11 triệu USD, tăng 22,58% so với tháng trước và tăng 10,86% so với cùng kỳ. 7 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường thành viên CPTPP tăng 6,94% so với cùng kỳ, đạt xấp xỉ 3,66 tỷ USD, chiếm 18,05% tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam sang tất cả các thị trường.

Trong đó, xuất khẩu dệt may tăng mạnh nhất ở thị trường Mexico. 7 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu dệt may sang Mexico tuy chỉ chiếm 3,25% tổng kim ngạch xuất khẩu ngành hàng sang các đối tác khối thành viên CPTPP nhưng tăng 31,84% so với cùng kỳ năm 2023.

Dù đạt nhiều kết quả khả quan, ông Vũ Đức Giang vẫn cho rằng, ngành dệt may trong nước đang chịu áp lực cạnh tranh lớn khi xuất khẩu sang thị trường CPTPP. Đơn cử, so với Bangladesh, Việt Nam có chi phí lao động cao hơn và áp lực về các khoản bảo hiểm xã hội, y tế. Bangladesh được hưởng ưu đãi thuế quan do là nước kém phát triển, trong khi Việt Nam phải thực hiện đồng bộ các cam kết trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.

Tuy nhiên, so sánh về lợi thế cạnh tranh của Việt Nam với Bangladesh, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đang có lợi thế hơn nhờ vị trí địa lý, hệ thống cảng lớn, khả năng sản xuất đa dạng các sản phẩm giá trị cao như áo vest, áo khoác mùa đông, đồ bơi… với mẫu mã phong phú, giao hàng nhanh.

Mục tiêu xuất khẩu dệt may đạt 44 tỷ USD khả thi

Hiệp hội Dệt may Việt Nam nhận định: Mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD của ngành dệt may năm 2024 rất khả thi bởi cuối năm là cao điểm cho đơn hàng sản xuất mùa lễ hội Giáng sinh, năm mới.

Đồng quan điểm về vấn đề này, Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương) cũng cho rằng khủng hoảng chính trị tại Bangladesh – quốc gia xuất khẩu hàng may mặc lớn của thế giới, sẽ mở ra cơ hội cho doanh nghiệp ngành may mặc Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu. Đây là cơ hội để các nước có thế mạnh về ngành dệt may, trong đó có Việt Nam bù đắp nguồn cung cho thị trường thế giới.

Dù bức tranh xuất khẩu khá sáng, tuy nhiên, Chủ tịch Vinatex vẫn khuyến cáo: Doanh nghiệp vẫn cần cẩn trọng, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu đang phải đối mặt với tình hình khó khăn trong suốt 30 tháng trở lại đây. Các doanh nghiệp cần quản trị chặt chẽ hoạt động sản xuất kinh doanh bám sát kế hoạch đã đề ra, nhận diện và phòng ngừa tốt rủi ro, không để xảy ra bất kỳ tình huống bất ngờ nào nhằm hoàn thành kế hoạch năm và đón bắt xu hướng năm 2025.