Trước thềm chương trình đối thoại chính sách 2024 do UBND TP.HCM và Liên minh Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) tổ chức vào ngày 18/9 tới, cộng đồng doanh nghiệp FDI đã gửi ý kiến phản ánh những vướng mắc mà họ gặp phải trong quá trình hoạt động tại TP.HCM cũng như một số tỉnh, thành phía Nam.

Cụ thể, Nike cho biết hiện tại, TP.HCM yêu cầu các công ty chỉ có thể nộp hồ sơ xin giấy phép lao động sau khi các hồ sơ trước đó đã hoàn tất. Điều này đã gây ra sự chậm trễ đáng kể trong việc đưa lao động nước ngoài vào Việt Nam.

Nghiên cứu thủ tục tại các địa phương khác, Nike cho biết, TP.HCM là nơi duy nhất yêu cầu nộp hồ sơ xin giấy phép lao động theo từng đợt. Trên thực tế, tần suất hoặc thời điểm một doanh nghiệp cần nộp hồ sơ xin giấy phép lao động phụ thuộc vào nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp.

“Chúng ta cần phản ứng nhanh hơn để có thể thực hiện quy trình phê duyệt giấy phép lao động khi cần. Chính sách phê duyệt theo lô hiện tại tạo ra tình trạng tồn đọng và những thách thức bổ sung cho hoạt động kinh doanh”, Nike cho biết.

Nike cho biết TP.HCM là nơi duy nhất yêu cầu nộp hồ sơ xin giấy phép lao động theo từng đợt. Chính sách này tạo ra tình trạng tồn đọng và những thách thức bổ sung cho hoạt động kinh doanh.

Quy trình tuyển dụng tại TP.HCM cũng gây khó cho doanh nghiệp. Nike cho hay, công ty được yêu cầu phải phỏng vấn 3 ứng viên được cơ quan có thẩm quyền lựa chọn và báo cáo kết quả phỏng vấn cho Sở Lao động, Thương binh và Xã hội.

Yêu cầu này đặt ra một số thách thức. Đầu tiên là tạo ra một lượng lớn tồn đọng và khối lượng công việc cho viên chức nhà nước. Đó là một thách thức để tìm được đúng nhân viên để đánh giá hàng ngàn yêu cầu công việc khác nhau trên nhiều lĩnh vực, nhiều công việc chắc chắn nằm ngoài khả năng hiểu biết và kiến thức của một nhân viên.

Về phía doanh nghiệp, yêu cầu này đang trì hoãn quá trình tuyển dụng và công ty tuyển dụng không còn khả năng tự tuyển dụng những người mà họ đánh giá là phù hợp nhất cho công việc.

Nike cho rằng việc đăng tin tuyển dụng thông qua cổng thông tin của Chính phủ theo Luật định là để khuyến khích tuyển dụng nhân tài địa phương, đây là điều đúng đắn cần làm.

Tuy nhiên, tại các tỉnh khác, cơ quan chức năng đang thực hiện theo Nghị định 70/2023/NĐ-CP mà không bổ sung yêu cầu doanh nghiệp phải phỏng vấn 3 ứng viên được cơ quan có thẩm quyền lựa chọn và báo cáo kết quả phỏng vấn cho cơ quan có thẩm quyền.

Nhóm công tác Nguồn nhân lực của VBF cũng nhìn nhận Nghị định 84/2024/NĐ-CP về thí điểm phân cấp quản lý Nhà nước một số lĩnh vực cho chính quyền cho TP.HCM đã ủy quyền xử lý phê duyệt vị trí công việc và hồ sơ xin giấy phép lao động từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho UBND TP.HCM, và thông thường các hồ sơ này được xử lý bởi Sở Lao động Thương Binh và Xã hội Thành phố.

Cho đến nay, Bộ Lao động, Thương Binh và Xã hội đã ngừng tiếp nhận các hồ sơ này nhưng cả UBND TP.HCM và Sở Lao động, Thương Binh và Xã hội Thành phố vẫn chưa bắt đầu tiếp nhận và xử lý các hồ sơ này.

UBND TP.HCM và Sở Lao động,  Thương binh và Xã hội TP.HCM nên phối hợp giải quyết vấn đề này càng sớm càng tốt vì có nhiều hồ sơ khẩn cấp từ các doanh nghiệp cần được nộp.

Còn tại Bình Dương, Nhóm công tác Nguồn nhân lực của VBF cũng chỉ ra Sở Lao động Thương Binh và Xã hội địa phương này không công nhận hình thức/danh mục công việc của Giám đốc, Giám đốc Điều hành, Chuyên gia và Kỹ thuật viên (MEDET) như quy định tại Nghị định 152 /2020/NĐ-CP.

Trong khi ở các tỉnh khác, hình thức này được các doanh nghiệp sử dụng trong trường hợp phân công một nhân viên làm việc cho một chi nhánh của cùng một công ty, mà không phải là công ty mẹ của pháp nhân Việt Nam và do đó không được coi là chuyển nhượng nội bộ theo luật pháp Việt Nam.