Trong một bước đi có thể làm đảo lộn cán cân quyền lực trên thị trường công nghệ, OpenAI vừa công bố sẽ mua 6 gigawatt năng lực tính toán từ các trung tâm dữ liệu chạy hoàn toàn trên chip AMD, thách thức trực tiếp vị thế thống trị của Nvidia.

Trong những năm gần đây, Nvidia gần như trở thành “ông vua không ngai” của ngành chip AI, với giá trị vốn hóa đạt 4,6 nghìn tỷ USD, biến hãng thành công ty đại chúng giá trị nhất thế giới. Còn OpenAI, “cha đẻ” của ChatGPT, tiếp tục giữ ngôi đầu trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo, đặc biệt sau cú hích công nghệ mang tên Sora 2 – công cụ tạo video từ văn bản được đánh giá là mang tính cách mạng.

Chỉ mới hai tuần trước, OpenAI và Nvidia còn khiến giới công nghệ sôi sục khi tuyên bố hợp tác 100 tỷ USD, với kế hoạch Nvidia sẽ bắt đầu giao chip vào năm 2026. Giám đốc điều hành Sam Altman khi đó khẳng định công ty sẽ tiếp tục tăng mua chip từ Nvidia, và rằng thỏa thuận với AMD chỉ là một phần bổ sung “song song” cho chiến lược dài hạn.

Tuy nhiên, sự bùng nổ nhu cầu tính toán AI toàn cầu khiến OpenAI không thể “đặt cược tất cả vào một giỏ”. Việc đa dạng hóa nguồn cung chip giờ đã trở thành lựa chọn chiến lược, và AMD là cái tên lý tưởng để san sẻ gánh nặng.

AMD trở lại đường đua: Cú “lột xác” của Lisa Su

Theo thỏa thuận mới, OpenAI sẽ nhận được 1 gigawatt năng lực tính toán từ AMD trong vòng 12 tháng tới, và thêm 5 gigawatt nữa trên các thế hệ chip Instinct cao cấp trong tương lai. Hai bên sẽ phối hợp phát triển công nghệ, đồng thời OpenAI cũng sẽ đầu tư trực tiếp vào AMD để thúc đẩy năng lực sản xuất chip của hãng.

Tin tức này ngay lập tức làm cổ phiếu AMD tăng vọt 36% trong phiên giao dịch trước giờ mở cửa, trong khi Nvidia giảm 2%.

“Với việc OpenAI nắm 10% cổ phần, AMD và CEO Lisa Su chính thức bước vào trung tâm của chu kỳ chi tiêu chip AI. Đây là một sự chứng thực lớn lao đến từ Sam Altman và đội ngũ OpenAI”, chuyên gia Dan Ives từ Wedbush Securities bình luận.

AMD và OpenAI cho biết thỏa thuận này có thể mang lại doanh thu hàng chục tỷ USD cho AMD, dù chưa tiết lộ con số cụ thể. Đáng chú ý, AMD đã cấp cho OpenAI quyền mua 160 triệu cổ phiếu – trị giá 26,3 tỷ USD theo giá chốt phiên thứ Sáu. Số cổ phiếu này sẽ được kích hoạt dần theo từng giai đoạn, khi hai bên đạt được các mốc công nghệ và mục tiêu giá cổ phiếu cụ thể.

CEO Lisa Su gọi đây là “một trong những dự án AI tham vọng nhất thế giới”, trong khi Altman mô tả thỏa thuận là “bước tiến lớn hướng tới việc hiện thực hóa toàn bộ tiềm năng của trí tuệ nhân tạo”.

Altman cho rằng, sự dẫn đầu của AMD trong lĩnh vực chip hiệu năng cao sẽ giúp OpenAI tăng tốc phát triển AI tiên tiến và mang lợi ích đến mọi người nhanh hơn. Còn Su thì khẳng định đơn giản: Đây là một thỏa thuận đôi bên cùng thắng.

Những khoản tiền đang được “rót” vào lĩnh vực AI hiện nay khiến cả Phố Wall phải choáng váng. Ngoài AMD và Nvidia, OpenAI còn ký thỏa thuận trị giá 300 tỷ USD với Oracle, thuê 4,5 gigawatt không gian trung tâm dữ liệu trong 5 năm.

Song song đó, hãng cũng được cho là đã đặt bút ký hợp đồng 10 tỷ USD với Broadcom để thiết kế chip riêng, giảm dần sự phụ thuộc vào các đối tác như Nvidia hay AMD.

Chính vì vậy, thỏa thuận mới với AMD, dù “bom tấn”, thực ra không quá bất ngờ. Theo nhà phân tích Ben Barringer của Quilter Cheviot, đây là bước đi hợp lý trong bối cảnh OpenAI cần đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

“AMD là một tay chơi lớn khác trong lĩnh vực này, vì vậy quyết định hợp tác là điều dễ hiểu. Đây rõ ràng là tin cực tốt cho AMD”, Barringer nhận xét.

Cuộc chiến ngôi vương quyền lực hạ tầng AI toàn cầu

Không chỉ Nvidia và AMD, 8 công ty giá trị nhất thế giới hiện nay đều đang đặt cược mạnh vào trí tuệ nhân tạo, với mỗi công ty trị giá trên 1,4 nghìn tỷ USD.

Đứng đầu vẫn là Nvidia, theo sau là Microsoft, Apple, Google, Amazon và Meta — tất cả đều đã tung ra loạt sản phẩm AI hướng đến người tiêu dùng chỉ trong vài tháng qua. Broadcom, hiện được định giá 1,6 nghìn tỷ USD, giữ vị trí thứ 7, còn Tesla của Elon Musk đứng thứ 8, khi hãng này đang đặt cược tương lai vào robotaxi tự hành và đầu tư mạnh vào xAI, công ty AI riêng của Musk.

Những gã khổng lồ này đã giúp thị trường chứng khoán Mỹ bùng nổ trong vài năm qua, đưa chỉ số Nasdaq và S&P 500 lên những đỉnh cao lịch sử.

Giới chuyên gia cho rằng các động thái của OpenAI — đặc biệt là việc bắt tay AMD, Oracle và Broadcom — cho thấy Sam Altman đang tính nước đi dài hạn: xây dựng một mạng lưới hạ tầng độc lập, giảm lệ thuộc vào bất kỳ nhà cung cấp nào, và từ đó kiểm soát toàn bộ chuỗi giá trị AI.

Nếu chiến lược này thành công, OpenAI không chỉ là khách hàng lớn của Nvidia, mà còn có thể trở thành “hệ sinh thái AI” tự chủ, nơi phần cứng, phần mềm và dữ liệu hòa làm một - đúng như tầm nhìn “AI cho toàn nhân loại” mà Altman từng nhấn mạnh.

Thỏa thuận mới giữa OpenAI và AMD không chỉ là một cú sốc thị trường, mà còn là bước ngoặt lịch sử cho ngành bán dẫn. Sau nhiều năm bị Nvidia bỏ xa, AMD đang trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết, với sự hậu thuẫn trực tiếp từ chính khách hàng quyền lực nhất thế giới AI.

Trong khi Nvidia vẫn nắm lợi thế rõ rệt về công nghệ GPU và phần mềm hỗ trợ, việc OpenAI mở rộng sang AMD cho thấy cuộc chiến giành ngôi vương AI hardware đang bước sang chương mới — nơi sức mạnh không chỉ đến từ hiệu năng, mà còn từ tốc độ mở rộng và khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng toàn cầu.

Với hàng trăm tỷ USD đang được đầu tư, cuộc đua chip AI giờ không còn là trò chơi của một ông vua duy nhất. Năm 2026 có thể sẽ mở ra một “kỷ nguyên song mã” trong thị trường chip AI, nơi AMD và Nvidia cùng chia sẻ quyền lực – và OpenAI trở thành “nhạc trưởng” điều phối toàn bộ dàn nhạc hạ tầng trí tuệ nhân tạo toàn cầu.