Lừa đảo hàng tỷ đồng từ dịch vụ "rút khống" thẻ tín dụng

Thời gian qua, tình trạng rút tiền mặt và "rút khống" thẻ tín dụng diễn biến phức tạp, gây rủi ro lớn cho hệ thống tài chính. Điển hình, tháng 9/2025, Công an TP.HCM khởi tố vụ án tổ chức dịch vụ rút tiền mặt từ thẻ tín dụng bằng cách thu gom SIM rác, tài khoản giả, lừa đảo chiếm đoạt hơn 1 tỷ đồng từ nhiều nạn nhân.

Một đường dây khác giả danh nhân viên ngân hàng đã lừa 614 chủ thẻ Visa/MasterCard, chiếm đoạt hơn 1,8 tỷ đồng, cho thấy nhu cầu rút khống và sự cả tin của người dùng bị tội phạm lợi dụng.

Báo cáo của Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia cũng ghi nhận trong năm 2024 có tới 1 trên 220 người dùng điện thoại thông minh trở thành nạn nhân của các hình thức lừa đảo trực tuyến, tổng thiệt hại ước đạt 18.900 tỷ đồng, trong đó có hình thức gian lận thẻ và rút tiền trái phép.

Sau khi ngân hàng siết xác thực bằng eKYC và sinh trắc học, số vụ lừa đảo giảm khoảng 50%. Mới đây, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục đưa vào Thông tư 45 việc giới hạn rút tiền mặt tối đa 100 triệu đồng/tháng và tăng cường xác thực nhằm khép lại các kẽ hở lâu nay bị lợi dụng.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Thông tư 45, áp dụng từ ngày 5/1/2026, với hàng loạt điều chỉnh quan trọng liên quan đến hoạt động thẻ ngân hàng. Một trong những điểm đáng chú ý nhất là việc áp trần 100 triệu đồng/tháng cho giao dịch rút tiền mặt bằng thẻ tín dụng của mỗi chủ thẻ. Mục tiêu của quy định mới là giảm thiểu rủi ro tín dụng và hạn chế các hành vi lợi dụng thẻ sai mục đích, đặc biệt là hình thức “rút tiền khống” vốn gia tăng trong thời gian gần đây.

Thông tư 45 đồng thời thắt chặt quy trình phát hành và sử dụng thẻ. Các tổ chức tín dụng phải thực hiện xác thực sinh trắc học, kiểm tra trực tiếp thông tin khách hàng, nhất là đối với người mở thẻ qua ứng dụng ngân hàng số hoặc thẻ dành cho doanh nghiệp.

Với thẻ doanh nghiệp, cá nhân được giao sử dụng phải có giấy ủy quyền đầy đủ và hợp lệ. Ngoài ra, khách hàng bắt buộc sử dụng số điện thoại chính chủ đã qua xác minh để đăng ký dịch vụ.

Đối với người nước ngoài, thời hạn hiệu lực của thẻ sẽ được rút ngắn, chỉ kéo dài trong khoảng thời gian họ còn cư trú tại Việt Nam, thay cho yêu cầu tối thiểu 12 tháng như trước đây. Những thay đổi này được triển khai trong bối cảnh các đối tượng tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi, thường xuyên lợi dụng lỗ hổng xác thực và quy trình mở thẻ để thực hiện hành vi chiếm đoạt.

Cùng với đó, cơ quan quản lý tiếp tục cảnh báo người dân không giao dịch mua bán, cho thuê, cho mượn tài khoản hay chia sẻ dữ liệu sinh trắc học cho người lạ, nhằm hạn chế nguy cơ bị lợi dụng cho các hoạt động tài chính trái phép.

Rủi ro và hệ lụy tài chính khi "quẹt thẻ lấy tiền mặt"

Chia sẻ với VietnamFinance về cơ chế hoạt động của hành vi "rút khống", bà Nguyễn Chu Kim Yến - Chuyên gia tư vấn tài chính cá nhân, Co-founder công ty Fidey Việt Nam cho biết hình thức này thực chất là việc chủ thẻ và điểm chấp nhận thẻ cố tình thỏa thuận thực hiện giao dịch mua hàng giả để lấy tiền mặt.

Thay vì rút tiền trực tiếp tại ATM vốn phải chịu phí cao và bị tính lãi ngay lập tức - người dùng mang thẻ tới một cửa hàng quen biết, quẹt thẻ như một giao dịch thanh toán thông thường, nhưng không nhận hàng hóa hay dịch vụ. Chủ cửa hàng sau đó hoàn lại số tiền tương đương bằng tiền mặt cho chủ thẻ, còn giao dịch vẫn được ghi nhận như mua sắm hợp lệ trên hệ thống.

Theo bà Yến, cách làm này khiến nhiều người tưởng rằng họ "khôn ngoan" hơn so với rút tại ATM, bởi họ né được phí rút tiền mặt và vẫn hưởng tối đa 45 – 55 ngày miễn lãi như các giao dịch mua hàng thông thường. Một số ngân hàng còn có chương trình tích điểm, hoàn tiền hoặc ưu đãi khi chi tiêu, khiến nhiều chủ thẻ tin rằng rút khống không chỉ rẻ hơn mà còn có lời.

Từ góc độ tâm lý người dùng, đây là lý do khiến dịch vụ "quẹt thẻ lấy tiền mặt" nở rộ tại nhiều thành phố lớn, tồn tại dưới nhiều hình thức như cửa hàng liên kết ngầm, nhóm môi giới trên mạng xã hội, hay thậm chí máy POS được cấp cho các điểm kinh doanh hoạt động trá hình.

Tuy nhiên, bà Yến khẳng định rằng "rút khống" là hành vi vi phạm quy định của ngân hàng và vi phạm pháp luật về gian lận tín dụng, đồng thời tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Thứ nhất, nếu ngân hàng phát hiện giao dịch đáng ngờ, chủ thẻ có thể bị khóa thẻ, hủy hạn mức hoặc bị ghi vào danh sách rủi ro nội bộ, ảnh hưởng lâu dài đến điểm tín dụng và khả năng vay mượn sau này.

Thứ hai, rủi ro tài chính đối với người dùng là rất lớn: nếu không thanh toán đúng hạn, toàn bộ số tiền bị tính lãi suất cao dành cho rút tiền mặt, thường dao động từ 25% đến 40%/năm với thẻ tiêu chuẩn, cộng với phí phạt trả chậm và lãi chồng lãi. Trong trường hợp xảy ra tranh chấp với điểm chấp nhận thẻ hoặc bị lừa đảo, chủ thẻ thường hoàn toàn bị động vì bản chất giao dịch là "tự nguyện sai mục đích".

Theo bà Yến, thiệt hại về phía ngân hàng rõ ràng là thất thoát doanh thu và nợ xấu, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ rửa tiền, bởi nhóm tội phạm có thể lợi dụng hình thức này để hợp thức hóa dòng tiền bất hợp pháp, tạo thành mạng lưới thanh toán gian lận tinh vi.

Nhiều ngân hàng cũng đã lên tiếng cảnh báo về dịch vụ rút tiền mặt, rút khống từ thẻ tín dụng. Một số tổ chức tài chính cho biết họ áp dụng biện pháp phạt hoặc truy thu số tiền ưu đãi nếu phát hiện giao dịch giả mạo.

Bà Yến chia sẻ thêm về hình thức rút tiền mặt từ thẻ tín dụng tại ATM, có 2 điểm cần chú ý là: phí cao và tính lãi ngay. Ngân hàng sẽ tính phí rút tiền 3-5% và tính lãi ngay chứ không đợi tới kỳ thanh toán như mua hàng bằng thẻ tín dụng bình thường. Cho nên tốt nhất là không bao giờ rút tiền bằng thẻ tín dụng.

Còn về phía quản lý tài chính cá nhân, theo bà Yến, rút tiền mặt thể hiện nhu cầu tài chính bất ổn. Dữ liệu ngành ngân hàng cũng cho thấy: Người nào rút tiền bằng thẻ tín dụng thường đang thiếu thanh khoản, khó khăn tài chính. Nhóm này có tỷ lệ nợ xấu cao nhất trong mảng thẻ tín dụng.

"Đó cũng là một trong những lý do ngân hàng không khuyến khích rút tiền mặt bằng tín dụng. Ở Việt Nam thì hệ thống phát hiện rút khống vẫn chưa mạnh như các nước phát triển nhưng cũng đang ngày càng mạnh dần lên nên rủi ro ngày càng cao". Bà Yến lấy ví dụ tại Canada, hệ thống phát hiện gian lận và xử lý nhanh, mạnh hơn rất nhiều nên rất hiếm các hành vi gian lận rút khống, nếu có cũng bị phát hiện sớm.

Bà Yến nhấn mạnh: "Việc lạm dụng thẻ tín dụng là một trong những nguyên nhân lớn khiến người dùng vướng nợ xấu mà không lường trước."

Từ góc độ an toàn cá nhân, bà Yến khuyên người dùng tuyệt đối không tìm đến các dịch vụ quẹt thẻ nhận tiền mặt, dù là vì nhu cầu chi tiêu gấp hay do tin lời mời chào "không mất phí, không rủi ro".

Chuyên gia tài chính cho rằng việc siết chặt quản lý thẻ tín dụng, không chỉ kiểm soát rút khống, đặc biệt trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao gia tăng, là điều cần thiết. Việc thực hiện xác thực sinh trắc học, quản lý thông tin chính chủ và tăng giám sát giao dịch là bước đi quan trọng để bảo vệ người dùng và tránh những hậu quả tài chính ngoài mong muốn.