Cắt giảm ồ ạt trong lĩnh vực công nghệ và sản xuất

Trong thông cáo phát đi ngày 13/5, Microsoft thông báo đang tiến hành cắt giảm 3% lực lượng lao động trên toàn cầu, tương đương khoảng 6.000 nhân viên. Đợt sa thải này trải rộng trên mọi cấp bậc, bộ phận và khu vực địa lý, bao gồm cả trụ sở chính tại Redmond, bang Washington với gần 2000 nhân viên mất việc.

Khác với đợt cắt giảm 10.000 người vào năm 2023 hay những điều chỉnh dựa trên hiệu suất hồi đầu 2025, lần này Microsoft tập trung tái thiết chiến lược quản trị trong bối cảnh ngành công nghệ chuyển mạnh sang trí tuệ nhân tạo (AI).

“Chúng tôi tiếp tục thực hiện những thay đổi tổ chức cần thiết để định vị tốt nhất cho sự thành công của công ty”, người phát ngôn của Microsoft bình luận.

Cùng thời điểm, công ty an ninh mạng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất nước Mỹ CrowdStrike cũng tuyên bố cắt giảm 5% lực lượng lao động. Trong khi Meta, Block và nhiều tập đoàn công nghệ lớn khác tiếp tục tinh giản hàng nghìn vị trí.

Theo thống kê từ trang web chuyên theo dõi sa thải layoffs.fyi, chỉ trong tháng 4/2025, riêng ngành công nghệ Mỹ đã ghi nhận 23.400 việc làm biến mất. Tính đến giữa tháng 5, con số này đã tăng lên tới gần 60.000 người tại hơn 100 công ty, và chưa có dấu hiệu dừng lại.

TechCrunch nhận định làn sóng sa thải này phản ánh một cuộc chuyển mình toàn diện của ngành công nghệ - khi các tập đoàn đổ dồn nguồn lực vào AI, đồng thời phải đối mặt với áp lực cắt giảm chi phí và hiệu quả đầu tư trong môi trường kinh tế nhiều rủi ro.

Không chỉ lĩnh vực công nghệ, ngành sản xuất cũng đang chứng kiến những cơn “địa chấn” về nhân sự.

Cùng ngày 13/5, Nissan công bố kế hoạch cắt giảm thêm 11.000 nhân viên, nâng tổng số lao động bị ảnh hưởng lên khoảng 20.000 người – chiếm 15% lực lượng toàn cầu. Hãng xe Nhật cũng sẽ đóng cửa hơn 7 nhà máy và thu hẹp hệ thống sản xuất từ 17 xuống còn 10 cơ sở.

Ông Ivan Espinosa, CEO Nissan, thẳng thắn chia sẻ: “Chi phí biến đổi tăng nhanh, trong khi doanh thu không còn đủ sức gánh vác chi phí cố định hiện nay”, ám chỉ quyết định của Nissan nằm trong nỗ lực kiểm soát chi phí và củng cố hoạt động tài chính trước áp lực cạnh tranh và tiêu dùng suy giảm.

Tình trạng tương tự cũng đang diễn ra tại các hãng xe lớn như Ford, General Motors và nhiều tập đoàn công nghiệp châu Âu, khi họ đối mặt với chi phí nguyên liệu tăng, áp lực từ các nhà sản xuất Trung Quốc và sức mua yếu tại thị trường lớn.

Đáng chú ý, khu vực công Mỹ cũng tham gia làn sóng cắt giảm. Nhiều cơ quan liên bang, bao gồm cả Cơ quan Quản lý Công viên Quốc gia, đã tiến hành cho nghỉ việc hàng nghìn nhân viên nhằm tinh giản bộ máy và tái cơ cấu ngân sách.

Sự tham gia của khu vực công vào làn sóng sa thải đang tạo ra tác động dây chuyền lớn hơn tới thị trường lao động Mỹ, vốn đang ở trạng thái mong manh sau đại dịch và dưới áp lực từ lạm phát cao kéo dài.

Tái cơ cấu hay khủng hoảng lao động?

Trong ngắn hạn, thị trường lao động toàn cầu được dự báo tiếp tục đối mặt với bất ổn. Việc hàng chục nghìn lao động mất việc chỉ trong vài tháng không chỉ gây sức ép lên hệ thống an sinh xã hội, mà còn đặt ra những thách thức lớn về đào tạo lại và chuyển đổi nghề nghiệp.

Theo các chuyên gia, làn sóng layoffs (sa thải nhân sự) năm 2025 là hệ quả tất yếu của quá trình tập trung hóa hoạt động, cắt giảm lớp trung gian quản lý và ưu tiên đầu tư vào AI, tự động hóa, điện toán đám mây. Tuy nhiên, quy mô và tốc độ sa thải hiện tại đang khiến thị trường chao đảo và gây hệ lụy tâm lý đáng kể cho người lao động.

Giữa bối cảnh lạm phát vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn, mức lãi suất cao kéo dài và nguy cơ suy thoái kinh tế cục bộ, việc hàng chục nghìn lao động mất việc trong thời gian ngắn đang trở thành bài toán nan giải cho các chính phủ và nhà hoạch định chính sách.

Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) mới đây cảnh báo xu hướng “tự động hóa thay người” đang diễn ra nhanh hơn dự kiến, đòi hỏi chính phủ các nước phải đẩy mạnh các chương trình đào tạo và hỗ trợ người lao động chuyển đổi nghề nghiệp.

Dù vậy, nhiều chuyên gia cũng bày tỏ sự lạc quan rằng chính làn sóng cắt giảm này sẽ giúp các doanh nghiệp tái cấu trúc hiệu quả hơn, sẵn sàng cho giai đoạn tăng trưởng bền vững dựa trên công nghệ mới và mô hình quản trị hiện đại.

Về phía người lao động, thách thức hiện nay cũng là động lực để nâng cao trình độ, cập nhật kỹ năng và thích nghi với môi trường làm việc mới. Năng lực học hỏi nhanh, kỹ năng số và khả năng làm việc linh hoạt được xem là những "tấm vé an toàn" trong thế giới việc làm đầy biến động.