Mới đây, Bộ Tài chính đã công bố bản dự thảo tờ trình Chính phủ và hồ sơ xây dựng Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi).

Một điểm đáng chú ý trong bản dự thảo này là việc kiến nghị sửa Điều 57 của Luật Ngân sách Nhà nước hiện hành quy định việc xử lý tăng, giảm thu so với dự toán trong quá trình chấp hành ngân sách nhà nước.

Theo thống kê, ngành Hải quan thu ngân sách được 61.303 tỷ đồng trong 2 tháng đầu năm 2025. (Ảnh tư liệu)

Nội dung này được nghiên cứu sửa đổi theo hướng Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, UBND trình Thường trực HĐND phương án phân bổ số tăng thu và các khoản dự toán chi ngân sách nhà nước còn lại (thay cho khái niệm các khoản tiết kiệm chi ngân sách nhà nước).

Bên cạnh đó, bỏ thứ tự ưu tiên khi phân bổ nguồn tăng thu và dự toán còn lại cho các nhiệm vụ. Phạm vi sử dụng nguồn tăng thu được đề xuất mở rộng hơn để bổ sung dự phòng ngân sách và các nhiệm vụ cần thiết khác chưa được bố trí dự toán cho năm sau.

Ngoài ra, quy định về việc sử dụng tăng thu để thưởng vượt dự toán thu phân chia cho ngân sách cấp dưới sẽ bị bãi bỏ. Thay vào đó, cơ quan soạn thảo đề nghị bổ sung quy định mới về việc thưởng vượt dự toán thu thuế xuất khẩu, nhập khẩu cho các địa phương. Cụ thể, trường hợp địa phương có số thu thuế xuất khẩu, nhập khẩu qua biên giới đất liền tăng so với dự toán trung ương giao, ngân sách trung ương sẽ trích một phần theo tỷ lệ không quá 10% số tăng thu để thưởng cho địa phương, với mức tối đa là 200 tỷ đồng và không vượt quá số tăng thu so với mức thực hiện năm trước.

Lý do của việc sửa đổi này là để chủ động nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ phát sinh trong quá trình điều hành ngân sách nhà nước. 

Đồng thời, việc bổ sung quy định về thưởng vượt dự toán thu thuế xuất khẩu, nhập khẩu cho các địa phương nhằm thể chế hóa các Nghị quyết của Bộ Chính trị liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh ở các vùng trọng điểm.